ابراهیم خلیل زاده وحیدی - استادیار، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
رضا مرادی - دانشجوی دکتری سازه، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
پرستو خلیل زاده وحیدی - دانشجوی کارشناسی معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

ایران سرزمینی با تمدن هفت هزارساله، یکی از کهن ترین تمدنهای جهان باستان است که به دلیل سابقه فرهنگی و هنری غنی گذشته، بناهای تاریخی زیادی در آن وجود دارد که بیشترشان در مناطق با خطر لرزه ای زیاد واقع شده اند. ارگ بم که در سده پنجم پیش از میلاد ساخته شده بود و با مساحت 180 هزار متر مربع در مسیر جاده ابریشم قرار داشت، یکی از بزرگ ترین سازه های خشتی جهان بود. متاسفانه این سازه عظیم و باارزش طی زلزله بم آسیب دید و بیش از 80 درصد آن تخریب شد. با توجه به سابقه درخشان و میراث هنری غنی که شامل معماری، سنگتراشی سفالگری وغیره میشود، نیاز به حفظ و نگهداری آثار به جایمانده از گذشته بیش ازپیش احساس میشود. در این مقاله پس از بیان اهمیت و ضرورت حفظ بناهای تاریخی خشتی به ویژگی های معماری آن هاپرداخته میشود. در گام بعدی عملکرد لرزه ای بناهای تاریخی خشتی مورد بحث قرار میگیرد وسپس روشهای مقاوم سازی لرزه ای و ترمیم بناهای خشتی تاریخی بررسی میشود. در نهایت مطالعات انجامشده در زمینه مقاوم سازی و مرمت بناهای تاریخی خشتی مرور خواهد شد.

بنای تاریخی، زلزله، عملکرد لرزه ای، مقاوم سازی لرزه ای و ترمیم، معماری ایرانی.