تحلیل و ارزیابی جبران خسارت زیست محیطی در حقوق بین الملل

در مواجهه با عظمت و فوریت مشکلات و مسایل محیط زیستی بین المللی، جهان نیازمند یک بیداری وهمراهی جدی است. گرچه موضوعات محیط زیستی از جهت روابط بین المللی، پدیده های جدیدی نیستند، اما امروزه رهبران جهان بطور فزاینده ای مسایل محیط زیستی را از بخش های حاشیه ای و جانبی به دستورکارهای اصلی سیاسی شان منتقل کرده اند. جبران خسارت معمولا پرداخت غرامت پولی، منع کردن یا دستور توقف آن فعالیت می باشد، بنابراین اشخاص ممکن است با طرح دعوا و درخواست خسارت ودر نتیجه آن برطرف شدن آلودگی باز ایستند اما نکته قابل توجه در خصوص مسایل زیست محیطی غیر قابل جبران بودن برخی از خسارات است به نحوی که اعاده وضعیت به حال سابق غیر ممکن است، به عنوان مثال در خصوص انقراض یک گونه گیاهی یا جانوریودر بحث جامعه انسانی فرآورده های خطرناک نظیر آلاینده های آلی پایدار که قرن ها در چرخه حیات باقی مانده و به راحتی به طبقات مختلف زنجیره های غذایی منتقل می شوند و پیامدهای غیر قابل جبرانی دارند که مهم ترین آنها بروز سرطان است. بطور کلی در خصوص محیط زیست همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، اما اگر از مسیولیت بین اللمللی دولت ها به عنوان یک ابزار موثر حقوقی بدرستی استفاده شود می توان تا حدودی از میزان خسارات وارده بر محیط زیست کاست. بخصوص اگر با بهره گیری از کنوانسیون منطقه ای لوگانو یک کنوانسیون بین المللی انحصارا بطور اختصاصی مسیولیت بین المللی در خصوص محیط زیست را مورد تاکید قرار دهد، البته روشن است که دستیابی هب موفقیت در این خصوص نیازمند همکاری های همه جانبه بین المللی است، مساله ای که متاسفانه در پاره ای از موارد از سوی برخی کشورها به سبب به مخاطره افتادن منافعشان نادیده انگارده می شود. امروزه التزام به جبران خسارت زیست محیطی براساس قواعد عام مسیولیت بین المللی، به عنوان اصول مبنایی در جهت حمایت و حفاظت از محیط زیست مورد شناسایی واقع شده است. گرچه خصوصیات منحصر به فرد خسارات زیست محیطی، رابطه علی و معلولی بین فعالیت های منشا خسارات و خسارات وارده، فاصله مبدا و بروز خسارات و همچنین مشکلات مربوط به ارزیابی آنها جبران زیست محیطی را با جبران خسارات در دیگر حوزه های حقوق بین المللی متفاوت کرده است. در این راستا، مقاله حاضر به بررسی جبرا خسارات زیست محیطی براساس منابع حقوق بین المللی می پردازد

Keywords:

جبران خسارت , مسیولیت بین المللی , زیست محیط , حقوق بین الملل , سازمان بین المللی