بیتا شلانی - کاندیدای دکتری تخصصی روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
سعید صادقی - دکتری تخصصی روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی بالینی و سلامت، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران
صمد رشیدیان - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران.

مقدمه: اختلال پیوستاراتیسم اختلالی عصب تحولی است که تاکنون سبب شناسی آن بهطور قطعی مشخص نشده است. مطالعاتی که بر روی ویژگیهای خویشاوندان افراد مبتلا به اختلال پیوستاراتیسم انجام شده است، نشان داده اند که خویشاوندان افراد مبتلا به اختلال پیوستاراتیسم نیز درجاتی خفیف از علایم این اختلال را نشان میدهند.هدف: این پژوهش با هدف مقایسه کارکردهای اجرایی والدین در کودکان با و بدون اختلال پیوستاراتیسم انجام شد. جامعه آماری شامل کل والدین کودکان با و بدون اختلال پیوستاراتیسم در شهر سنندج بود.روش: نمونه مورد بررسی شامل 30 نفر از والدین کودکان با اختلال پیوستاراتیسم 11) مرد و 19 زن) و 30 نفر از والدین کودکان بدون این اختلال 10) مرد و 20 زن) بود که به صورت نمونه برداری در دسترس انتخاب و همتاسازی شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه توانایی های شناختی (نجاتی، (1392 بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد تفاوت میانگین نمره های کنترل مهاری و توجه انتخابی (P<0/05)، تصمیم گیری (P<0/001)، برنامه ریزی (P<0/001)، توجه پایدار (P<0/001) و انعطاف پذیری شناختی (P<0/001) در والدین کودکان با و بدون اختلال پیوستاراتیسم معنادار است.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه از فرضیه های فنوتایپ گسترده اتیسم و پیوستاری بودن اختلال پیوستاراتیسم حمایت میکند و لزوم توجه به کیفیتهای روانشناختی والدین کودکان با اختلال پیوستاراتیسم را نشان میدهد.

کنترل مهاری، توجه انتخابی و پایدار، انعطاف پذیری شناختی، برنامه ریزی،فنوتایپ گسترده اتیسم