فاضل دهون - کارشناس ارشد پرستاری، گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
مرضیه قربانی - دانشجوی کارشناس پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
رضا قانعی قشلاق - استادیار، گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
سحر دالوند - کارشناس ارشد آمار زیستی، مرکز تحقیقات ارتقا، سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
بلور مرادی - دانشجوی کارشناس پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
پوریا فرامرزی - دانشجوی کارشناس پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.

زمینه و هدف: خود درمانی معمولی ترین شکل خودمراقبتی است که تحت تاثیر عوامل اجتماعی و فرهنگی قرار میگیرد.سالمندان به دلیل وجود بیماریهای زمینه ای جسمی و روانی ممکن است بیشتر از سایر گروه های سنی اقدام به خوددرمانی کنند. این مطالعه با هدف بررسی خوددرمانی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر سنندج انجام شد.مواد و روشها: این مطالعه مقطعی و از نوع توصیفی - تحلیلی بود که در بهار 1397 روی 275 نفر از سالمندان ساکن شهر سنندج انجام شد. نمونه ها به صورت در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته خوددرمانی استفاده شد. داده ها با آمار توصیفی، تی مستقل، کای اسکویر و رگرسیون لجستیک و با استفاده از نرم افزار SPSS-16 تحلیل شد. سطح معنیداری 0/05 در نظر گرفته شد.یافته ها: با توجه به نتایج مطالعه 28/5 درصد از سالمندان کرد طی سه ماه گذشته خوددرمانی داشتهاند. کارمند بودن (در گذشته) (p=0/004) و زندگی با همسر و فرزندان (p=0/047) با خود درمانی ارتباط داشت. مشکلات مالی و مشکل در گرفتن نوبت بیشترین دلایل خوددرمانی سالمندان مورد مطالعه بود. بیشترین میزان داروهایی که به طور خودسرانه مصرف شده بود مربوط به مسکنها (%43/1)، قرصهای سرماخوردگی (%26/4) و داروهای قلبی (%20/8) بود.نتیجهگیری: با توجه به نتایج این مطالعه، خودردمانی در سالمندان شیوع بالایی داشت. با توجه به مضرات خوددرمانی، ارایه برنامه های آموزشی اختصاصی ویژه سالمندان ضروری به نظر میرسد.

سالمند، خوددرمانی، خود مراقبتی