بهناز شهریاری زاده - دانش آموخته دکترای عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز - ایران.
رحیم پیغان - استاد، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز - ایران
سیده میثاق جلالی - استادیار، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز - ایران
سیدرضا فاطمی طباطبایی - دانشیار، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز - ایران

در این پژوهش اثر آرام بخشی عصاره گل میخک، تنباکو و تریکایین متان سولفونات بر برخی فراسنجه های بیوشیمیایی سرم ماهی کپور معمولی بررسی شد. 210 قطعه ماهی کپور معمولی به 7 تیمار 10 تایی (هر کدام با 3 تکرار) تقسیم شدند (دو غلظت آرام بخشی عصاره گل میخک ا/mg 20 و 40، دو غلظت عصاره تنباکو mg/ l 40 و 80 و دو غلظت تریکایین متان سولفونات یا MS222 mg/ l20 و 40 و یک گروه شاهد مطالعه). آرام بخشی به مدت 2 روز متوالی انجام شد و در روزهای 2، 4 و 6 پس از شروع آرام بخشی خون گیری از ماهیان انجام گرفت. پس از جداسازی سرم، فراسنجه های بیوشیمیایی شامل پروتیین تام، گلوکز و فعالیت آنزیم های CPK، ALT ، AST ، ALP و هورمون کورتیزول نمونه ها اندازه گیری شد. در بررسی نتایج در مقادیر آنزیم ALT و کورتیزول در گروه های آزمایشی نسبت به شاهد اختلاف معنی داری مشاهده نشد؛ لیکن در میزان AST در تیمار عصاره تنباکو ا/mg40 کاهش معنی داری نسبت به گروه شاهد، در میزان فعالیت آنزیم ALP در تیمارهای عصاره میخک و تیمارهای تنباکو نسبت به گروه شاهد افزایش معنیدار، میزان پروتیین تام در تیمار عصاره میخک mg/ l 40 و تیمارهای تنباکو نسبت به شاهد کاهش معنی دار و میزان گلوکز mg/ l MS22220، تیمارهای عصاره میخک و تیمار عصاره تنباکو ا/mg 80 نسبت به گروه شاهد کاهش معنی دار مشاهده گردید ( 0/ 05> P). در مجموع می توان نتیجه گرفت که اگر چه استفاده از عصاره میخک یا تنباکو در غلظت های مورد مطالعه، موجب ایجاد افزایش در فعالیت برخی آنزیم های سرمی می گردد، اما از نظر کیفیت آرام بخشی تفاوتی با MS222 ندارد.

اثر آرام بخشی، عصاره میخک، عصاره تنباکو، ماهی کپور معمولی