ارزیابی نقادانه کارآزمایی های بالینی منتشر شده در زمینه تاثیر مداخلات مشاوره ای - آموزشی بر تغذیه انحصاری با شیر مادر

مقدمه: مطالعات کارآزمایی بالینی (RCTs) با کیفیت بالا یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی برای مراقبت مبتنی بر شواهد هستند. لذا برای استفاده از نتایج کارازمایی های بالینی (RCTs) انجام شده در زمینه مشاوره و آموزش شیردهی، بررسی کیفیت مطالعات منتشر شده در این زمینه ضروری است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی نقادانه مطالعات منتشر شده در زمینه تاثیر مداخلات مشاوره ای –آموزشی بر تغذیه انحصاری با شیرمادر انجام گرفت. روش کار: این مطالعه مقطعی در سال 1398 به منظور بررسی کیفیت گزارش مقالات RCT انجام شده در ایران در زمینه تاثیر مداخلات مشاوره ای - آموزشی بر تغذیه انحصاری با شیر مادر که در پایگاه های معتبر داخلی و خارجی نمایه شده اند، انجام شد. برای شناسایی مقالات مورد نظر، پایگاه اطلاعاتی Google Scholar و Scopus ,PubMed, Cochrane ، Irandoc ،Magiran ، SID انتخاب شده و با استفاده از کلمات کلیدیی (Breastfeeding OR Breast Feeding OR Lactation OR Human Milk) AND (Counseling OR education OR Training Programs) AND (Exclusive Breast Feeding OR Exclusive RCT Breastfeeding OR breastfeeding exclusivity OR Breastfeeding Status) AND (Randomized Clinical Trials OR clinical trial OR و معادل فارسی آنها با استفاده از عملگرهای بولین OR و AND مورد بررسی قرار گرفتند. فرم های جمع آوری اطلاعات شامل اطلاعات دموگرافیک و CONSORT checklist 2017 بود. تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و از روش های آمارتوصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) جهت توصیف داده ها استفاده گردید. نتایج: در این مطالعه 17 مقاله از نظر کیفیت گزارش مورد نقد قرار گرفتند. میانگین کیفیت کلی مقالات بررسی شده 3.33±18.35 و کمترین و بیشترین نمره کسب شده 12-25 بود. میزان انطباق کلی کیفیت مقالات مورد ارزیابی با معیارهای 49/2CONSORT درصد براورد گردید. نتیجهگیری: کیفیت مقالات منتشر شده در زمینه تاثیر مداخلات مشاوره ای - آموزشی بر تغذیه انحصاری با شیر مادر مطلوب نمی باشد. لزوم تعهد بیشتر محققان، سردبیران مجلات و داوران مجلات علوم سلامت برای بکارگیری ابزار CONSORT checklist برای آموزش، اجرا و ارزیابی مطالعات RCT توصیه می شود.

Keywords:

ارزیابی نقادانه , مداخلات مشاوره ای – آموزشی , تغذیه انحصاری با شیر مادر