صغری خانی - دانشیار، گروه بهداشت باروری و مامایی، مرکز تحقیقات سلامت جنسی و باروری، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
راحله خادمی - دانشجوی کارشناس ارشد مشاوره در مامایی، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده پرستاری و مامایی نسیبه دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

مقدمه: مهم ترین تغییراتی که در حوزه جمعیت شناختی در تمام مناطق دنیا رخ داده است کاهش بی سابقه باروری بوده است. ایران نیز تغییرات گسترده ای را تجربه کرده است. بطوریکه طی سه دهه گذشته میزان باروری در ایران به طرز حیرت انگیزی کاهش یافته است. کاهش مستمر زاد و ولد و انتقال از باروری طبیعی به باروری کنترل شده به تدریج ساختار سنی جمعیت را از وضعیت جوان خارج و به سالخوردگی سوق می دهد. این مطالعه با هدف مروری بر عوامل جامعه شناختی موثر بر کاهش گرایش به فرزندآوری انجام شد. روش کار: این پژوهش از نوع مطالعه مروری می باشد، که با استفاده از Mesh کلمات کلیدیی مرتبط استخراج شد و از پایگاه های اطلاعاتی Google scholar, Scopus, PubMed, Sid، Science direct, جستجو انجام شد. مقالات از سال 1990 تا سال 2019 انتخاب شدند که در مجموع 58 مقاله انتخاب شد که 26 مقاله حذف گردید و در نهایت 15 مقاله انگلیسی و 17 مقاله فارسی استفاده گردید. نتایج: نتایج مرور مقالات منجر به سازماندهی نتایج: در چهار طبقه اصلی در خصوص مروری بر عوامل جامعه شناختی موثر بر کاهش فرزندآوری به شرح ذیل گردید. طبقه اول: فاکتورهای درون فردی که شامل تحصیلات زنان، اشتغال زنان، سن ازدواج زنان می باشد. طبقه دوم: فاکتورهای بین فردی که شامل قدرت زن در خانواده، نگرش مذهبی زوجین می باشد. طبقه سوم: فاکتورهای درون سازمانی که شامل وضعیت اقتصادی زوجین، ترجیح جنسی، استقلال اقتصادی زنان می باشد. طبقه چهارم: فاکتورهای اجتماعی که شامل آداب و رسوم، پایگاه اجتماعی خانواده، از جمله عوامل جامعه شناختی گرایش به فرزندآوری زوجین می باشد. نتیجه گیری: باید با همکاری دولت، مشکلاتی که بر کاهش گرایش به فرزندآوری تاثیرگذار هست را از میان برداشت. برای رسیدن به سطح مطلوب باروری در جامعه استراتژی های مناسب باید انجام شود تا تاثیرگذاری در نگرش زنان در سنین باروری انجام شود.

تمایل به فرزندآوری، گرایش به فرزندآوری، عوامل جامعه شناختی، رفتار باروری