محمد گردکانه - دانشجوی دکتری علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ت
علی اکبر مظفری - مربی مجتمع آموزش علمی کاربردی جهاد کشاورزی کردستان
عادل سی و سه مرده - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان

در این تحقیق به منظور تشکیل کالوس در توت فرنگی , ریز نمونه های پهنگ برگ و دمبرگ دو رقم توت فرنگی کردستان و پارز روی محیط کشت MS حاوی هورمون اکسین (2,4-D) در چهار غلظت 4,3,2 و 5 میلی گرم در لیتر همراه با هورمون سیتوکنین, بنزیل آدنین (BA) در سه غلظت 0/2,0/0 و 0/4 میلی گرم در لیتر, کشت شدند. درصد تشکیل کالوس, رنگ و بافت کالوس به نوع محیط کشت, ریز نمونه و نوع کولتیوار بستگی داشت. بالاترین میزان تشکیل کالوس در ریزنمونه پهنگ برگ مشاهده شد. در بین همه غلظت ها, 3 میلی گرم در لیتر تو,فور-دی, در ترکیب با 0/2 میلی گرم BA و 5 میلی گرم در لیتر تو, فور-دی , در ترکیب با 0/4 میلی گرم BA به ترتیب موثرترین غلظت هورمونی برای القت کالوس ریزنمونه پهنگ برگ کولتیوار کردستان (99/66 درصد) و پارز (97/33 درصد) ثبت شد.