ارزیابی کیفیت مطالعات مقطعی انجام شده در رابطه با پیامدهای مادری و جنینی خشونت خانگی در دوران بارداری در ایران براساس بیانیه استروب ( STROBE )

مقدمه: خشونت در دوران بارداری منجر به نتایج منفی جسمی، جنسی، باروری، عاطفی و رفتاری می شود. اهمیت تعیین دقیق پیامدهای مادری و جنینی خشونت خانگی در بارداری و برنامه ریزی در راستای کاهش این پیامدها، لزوم استفاده از راهنماهای معتبر گزارش دهی مطالعات را مشخص می نماید. به کارگیری مفاد بیانیه استروب در پژوهش های مشاهده ای به منزله ابزاری برای ارزیابی کیفیت این مطالعات به شمار می رود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت مطالعات مقطعی انجام شده در رابطه با پیامدهای مادری و جنینی خشونت خانگی در دوران بارداری در ایران براساس بیانیه استروب انجام شده است. روش کار: در این مطالعه توصیفی ارزیابی نقادانه، با روش مرور سیستماتیک گسترده کلیه مقالات چاپ شده محققان ایرانی در مجلات معتبر داخلی و بین المللی که از نوع مقطعی بوده و پیامدهای مادری و جنینی خشونت خانگی در بارداری را بررسی کرده اند، طبق بیانیه استروب مورد بررسی قرار گرفتند. در ابتدا جستجوی پایگاه های اطلاعاتی PubMed, Scopus ، WOS, Embase, Science direct برای مقالات انگلیسی و پایگاه های Google ،SID ،Magiran scholar برای مقالات فارسی، با استفاده از کلمات کلیدیهای مرتبط violence, abuse, pregnancy, prenatal, antenatal, pregnant, Iran, Iranian women و معادل فارسی این کلمات با استفاده از عملگرهای AND و OR و بدون اعمال محدودیت زمانی، صورت گرفت. در جستجوی اولیه 912 مقاله شناسایی شدند. سپس با حذف مقالات تکراری و غیر مرتبط و رعایت معیارهای ورود در نهایت 26 مقاله انتخاب شدند. این مقالات با استفاده از بیانیه استروب مورد نقد و بررسی قرار گرفتند و در 6 حیطه طبقه بندی شدند. با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 آمار توصیفی انجام شد. نتایج:در 26 مقاله مورد بررسی، میزان توافق کلی مطالعات با 22 آیتم بیانیه استروب که به شکل کلی در 32 عبارت نمره گذاری شد، 2/73±19/69 بود. بیشترین نقاط ضعف مطالعات توصیف هرگونه تحلیل حساسیت، استفاده از نمودار گردش کار، روش برخورد با داده های ناقص جمع آوری شده و اشاره به تعداد شرکت کنندگانی که دارای داده های ناقص در مورد هریک از متغیرهای مورد مطالعه بوده است. نتیجه گیری: کیفیت مقالات منتشر شده در زمینه پیامدهای مادری و جنینی خشونت خانگی در بارداری در سطح قابل قبولی می باشد. ضعف هایی که در مقالات مورد بررسی وجود داشت اکثرا ناشی از نا آشنایی نویسندگان با اصول صحیح نگارش مقالات و همچنین عدم استفاده از راهنماهای استاندارد مقاله نویسی بوده است. برای بهبود کیفی مقالات منتشر شده توسط محققین رعایت استانداردهای نگارش مقالات ضروری است. شیوع بالای خشونت خانگی در بارداری و پیامدهای مادری و جنینی این مسئله، اهمیت برنامه ریزی در راستای شناسایی، غربالگری و پیشگیری از خشونت خانگی در زنان باردار توسط سیاست گذاران سلامت و ارتقاء سلامت جسمی و روانی مادر و نوزاد و در نهایت ارتقای سطح سلامت جامعه را نشان می دهد.

Keywords:

ارزیابی نقادانه , خشونت خانگی , بارداری , بیانیه استروب , مطالعه مقطعی