یاسمین حویزاوی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه تربیت مدرس
محسن شریفی - عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس
منصور سیدنژاد - عضو هیئت علمی دانشگاه شهیدچمران اهواز

گل نرگس با نام علمی Narcissu tazetta از تیره Amaryllidaceae گیاهی تک لپه و چند ساله است. نرگسهای بومی ایران در شمال، شمال شرقی و اکثر مناطق جنوب ایران به خصوص در استان فارس و نیز اطراف بهبهان و بوشهر به طور خودرو وجود دارند. در نرگس زارهای بهبهان چهار نوع گل نرگس به نامهای شهلا، مسکین، پرپر و پنجه گربه ای شناسایی شده است. گل نرگس دارای ترکیبات متنوعی از متابولیتهای ثانوی میباشد که دارای خواص دارویی متعددی هستند به طور مثال دارای آلکالوئید گالانتامین که یک ترکیب ضد آلزایمر و همچنین دارای فلاوونوئیدها که میتوانند رادیکالهای آزاد را خنثی یا جاروب نمایند. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی چهار رقم از گل نرگس میباشد. برای این منظور بخشهای هوایی این گیاه در دی ماه 97 از نرگسزارهای بهبهان جمع آوری و تا زمان سنجش در فریزر-80 درجه سانتیگراد نگهداری شد. سپس میزان ترکیبات فنلی از جمله فنل کل، فلاوونوئید کل، فلاوونول کل و فعالیت آنتی اکسیدانی به روش اسپکتروفتومتری در برگها و گلها اندازهگیری شد. در مقایسه انجام شده بیشترین میزان فلاوونوئید مربوط به گلهای رقم مسکین و بیشترین میزان فنل مربوط به برگ رقم مسکین و اما میزان فلاوونول در هر چهار رقم چه برگ و چه گل تفاوت معنیداری نداشت. به طور کلی رقم مسکین از لحاظ ترکیبات فنلی غنی ترین رقم نسبت به سه رقم دیگر میباشد. از لحاظ فعالیت آنتی اکسیدانی که با استفاده از رادیکال آزاد DPPH اندازه گیری شد. کمترین میزان فعالیت در مقایسه بین برگهای چهار رقم مربوط به پنجه گربه ای بوده و در بین گلها بیشترین میزان در رقم پنجه گربه ای مشاهده شد.

گل نرگس، ترکیبات فنلی، فلاوونوئید، فلاوونول، DPPH