الهام یگانه - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زیست شناسی دانشکده علوم، دانشگاه زنجان
الهه وطن خواه - استادیار گروه زیست شناسی دانشکده علوم ، دانشگاه زنجان
زهره طغرانگار - استادیار گروه زیست شناسی دانشکده علوم ، دانشگاه زنجان
ستاره امانی فر - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

قارچهای میکوریز آربوسکولار (AM) ریز جانداران مفید خاک باعث افزایش مقاومت گیاه میزبان در مواجه ه با انواع تنش های محیطی میشوند که بهبود رشد و تغذیه گیاه را در پی دارد. تحقیق حاضر به منظور ارزیابی اثر کلونیزاسیون قارچ mossier Funneliformis بر رشد گیاه شیرین بیان تحت تنش روی در طی 1397 و 1398 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد. گیاهان تلقیح شده و بدون تلقیح به مدت 3 ماه در معرض غلظتهای مختلف روی (شاهد بدون روی، 400، 800 و 1200 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) قرار گرفتند. نتایج نشان داد وزن تر بخش هوایی، طول بخش هوایی و سطح برگ گیاهان میکوریزی در سطوح مختلف روی بیشتر از گیاهان غیرمیکوریزی بود. طول بخش هوایی و ریشه گیاهان غیرمیکوریزی و وزن های خشک بخش هوایی، ریشه و کل گیاه همچنین نسبت وزن خشک ریشه به بخش هوایی گیاهان میکوریزی در سطح Zn400 در مقایسه با شاهد روی به طور معنیداری افزایش یافت درحالیکه بیشترین طول بخش هوایی گیاهان میکوریزی و وزن های خشک بخش هوایی، ریشه و کل گیاه، طول ریشه و سطح برگ گیاهان غیرمیکوریزی در سطح Zn800 مشاهده شد. در این تحقیق، وزن تر بخش هوایی و ریشه، وزن خشک بخش هوایی و کل گیاه، طول ریشه و سطح برگ گیاهان میکوریزی و طول اندام هوایی گیاهان غیرمیکوریزی در سطح Zn1200 در مقایسه با شاهد روی به طور معنیداری کاهش یافتند. نتایج نشان میدهد که سطح Zn400 و Zn800 باعث تحریک رشد و سطح Zn1200 موجب کاهش رشد گیاه شیرین بیان گردید. همچنین همزیستی با قارچ میکوریز میتواند باعث بهبود پارامترهای رشد بخش هوایی این گیاه تحت سطوح مختلف روی گردد.

قارچ میکوریزآربوسکولار، فلزات سنگین روی، شیرین بیان.