محمد سعادتی - استادیار سم شناسی و فیزیولوژی حشرات، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه بیرجند
مجید سعادتی - کارشناسی ارشددانشگاه شهیدرجایی تهران

دستگاه گوارش ناجوربالان از دو قسمت اصلی غده بزاقی و کانال گوارشی تشکیل شده است. هر دوی این قسمت ها حاوی آنزیم های گوار شی زیادی هستند که در فرایندهای هضم برون دهانی و هضم داخلی نقش اساسی به عهده دارند. آنزیم آلفا آمیلاز از مهترین آنزیم های گوارشی در حشرات گیاخوار می باشد که وظیقه تجزیه قندها را به عهده دارد. از طرفی سن های Aelia furcula نیز به عنوان حشرات آفت در مزارع گندم نیز دارای فعالیت قابل توجهی از این آنزیم می باشند. در این پژوهش ابتدا حشرات کامل این آفت تشریح و نمونه آنزیمی از قسمت میانی دستگاه گوارش آنها تهیه گردید و سپس در معرض سه غلظت مختلف از شش ترکیب معدنی شامل آمونیوم سولفات منیزیوم سولفات، پتاسیم سولفات، کلرید مس، کلرید سدیم و کلرید منیزیوم قرار گرفتند. نتایج در مقایسه با تیمار شاهد نشان داد که بجز کلرید سدیم، همه ترکیبات معدنی بطرز معدنی داری باعث کاهش فعالیت آنزیم گردیده بودند. بیشترین میزان مهار کنندگی در آمونیوم سولفات پنج میلی مولار و پتاسیم سولفات سه میلی مولار مشاهده شد که بیش از پنجاه درصد فعالیت آنزیم را کاهش داده بودند. امکان استفاده از مهار کننده ها در زمینه کنترل آفات و همچنین در مطالعات کاربردی بیو شیمی حشرات همچنان هیجان انگیز و قابل بحث می باشد.

مهار کننده، تراریخت، کنترل شیمیایی، مدیریت تلفیقی آفات، بیوشیمی