مهشید فخرایی لاهیجی - عضو هیئت علمی موسسه اصلاح و تحقیقات نهال بذر کرج
اردشیر رحیمی - عضو هیئت علمی موسسه ثبت و نهال بذر کرج
صلاله صلاحی - دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
سیده زهرا مطهری - دانشجوی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی واحد آزاد کرج

گیاهان وحشی بعنوان منابع ارزشمند ژنتیکی یا ذخیره ژنی برای مطالعات آتی ژنتیکی و اصلاحی و انتخاب به خاطر صفات مطلوب مورد نظر بایستی شناسایی و نگهداری شوند. کشور پهناور ایران دارای اقلیمهای متفاوت جهت رشد انواع گیاهان می باشد. این گیاهان عموما به صورت پوشش طبیعی منطقه در محیط زیست اصلی شان رشد می کنند و با بهره برداری از زمینها در جهت مقاصد, چرا بی رویه دام در حال زوال می باشند. از طرفی اگرچه تنوع مرفو لوژیکی به راحتی قابل مشاهده بوده و کمک زیادی به مطالعات و تحقیقات پایه ای می نماید. گیاهان زینتی علاوه بر زیبایی در زمینه های دیگری مثل خواص دارویی و عطری نیز کاربرد داشته و می توانند احساس شادمانی, طراوت و سلامتی را به انسانها نوید بخشد در این راستا طی مطالعه ای بر روی دو گونه زرین جام و دانه برفی از خانواده آماری لیداسه از مناطق جمع آوری و با استفاده از فلورها و منابع مختلف خصوصیات گیاه شناسی آن مورد بررسی و شناسایی قرار گرفت. جمع آوری از مناطق گیلان, مازندران, چالوس بوده است. مخصوصا گونه ای از زرین جام از گیاهان زینتی می باشد در شمال ایران در زمینهای کشت زیتون در رودبار و در جنگل گلستان بعلت داشتن گلهای درشت و پرپر بودن گلبرگ ها گونه های کاملا بارز بوده اند. دانه برفی Lecojum aestivium در گیلان و ارومیه دارای پیاز بزرگ و تخم مرغی, ساقه تقریبا هم قد با برگها, دارای دو خط برجسته و مشخص و دارای 4 تا 6 برگ سبز, برگ بالغ شامل غلاف قاعده ای و یک پهنک کشیده و باریک دارد, گلبرگ ها به صورت حلقه ای کامل و چسبیده بهم بتقی می مانند با گلهای سفید, خم مجتمع در یک طرف 4 تا 7 گل, ریشه های نابجا و بدون انشعاب با کلاهک ریشه برجسته و بطور معمول فاقد ریشه های مویین هستند. گیاهچه دارای غلاف, ساقه چه و ریشه چه است. گلپوش شامل تقسیمات تخم مرغی با رگه های متعدد با راسی جمع شده و فشرده به صورت برجستگی مدور شامل خطوط سبز تیره متمایل به زرد, خامه گرزی شکل و نازک, کپسول بزرگ و گلابی شکل است. در زرین جام ( Sternbergia lutea) دارای پیاز بزرگ و تخم مرغی, دارای 5تا 6 عدد برگ, ظاره شده با گل و برگهای ایستاده, گلپوش قیفی شکل, دارای لوله ای کوتاه و باریک, پرچمها مستقر در بالای لوله می باشد. فصل رویشی دانه برفی در از 15 اسفند ماه می باشد و در زرین جام از دهم شهریور ماه دوره رویشی این گل شروع می گردد.