روشنک سپهری فر - بخش فیزویولوژی و پروتئومیکس, پژوهشکده کشاورزی ایران
طاهره حسنلو - بخش فیزویولوژی و پروتئومیکس, پژوهشکده کشاورزی ایران

خار مریم (Silybum marianum) یکی از مهمترین گیاهان دارویی مورد استفاده در دنیا می باشد که در درمان بیماری های کبدی از جمله هپاتیت C مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیب فعال موجود در این گیاه سیلیمارین می باشد.ریشه های مویین حاصل از تراریختی با اگروباکتریوم رایزوژنز (Agrobacterium rhizogenes) ، به دلیل رشد سریع و پایداری ژنتیکی در محیط های کشت بدون هورمون می توانند در تولید متابولیت های ثانوی مورد استفاده قرار گیرند. در تحقیق حاضر اثر محیط های مختلف بر تولید فلاونو لیگنان ها در کشت ریشه های مویین خارمریم مطالعه شد. این ریشه ها به منظور تکثیر به محیط های مایع مختلف موراشیج اسکوگ(MS)، نیتچ (N) و اوهیاما نیتج(ON) انتقال یافته و ضمن تعیین میزان شاخص رشد، مقدار ترکیبات فلاونوئیدی در طی دوره کشت یک ماه با استفاده از روش کروماتوگرافی با کارایی بالا (HPLC) تعیین شد. نتایج حاصل بیانگر بالاتر بودن میزان رشد و تولید سیلیمارین در محیط MS نسبت به دو محیط دیگر است. همچنین سیلیبین که عمده ترین فلاولیگنان موجود در این ریشه ها می باشد در این محیط به میزان بیشتری یافته شد. تولید موفق این فلاونولیگنان ها نشان می دهد که محیط MS محیط مناسبی برای کشت ریشه های موئین خارمریم می تواند باشد.