مجید امینی دهقی - استادیار دانشکده کشاورزی و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد
ملا فیلابی - هیئت علمی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی خراسان رضوی

نعناع (Mentha piperita ) مصارف گسترده ای در صنایع دارویی، غذایی و نوشابه سازی دارد. اسانس نعناع پر مصرف ترین اسانس دردنیاست. دو تاریخ کشت به صورت نشاء 5 اردیبهشت و 5 مرداد و 3 تراکم (فاصله بوته در ردیف) 20*50 ، 30*50 و 40/50 سانتی متر بر عملکرد، اجزاء عملکرد و میزان اسانس نعناع فلفلی در آزمایش اسپیلت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد مطالعه که در دو چین برداشت در مزرعه و آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار گرفت عبارت بودند از درصد استقرار گیاه، تعداد ساقه فرعی، پوشش تاجی، ارتفاع، وزن تر و خشک برگ و ساقه در بوته، بیوماس تر و خشک در هکتار، درصد عملکرد اسانس، میانگین ها در هر چین به طور جداگانه و برخی از صفات در مجموع دو چین با آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفت نتایج نشان داد که تاریخ کشت در چین اول روی ارتفاع، وزن تر ساقه و وزن خشک برگ بوته در سطح 5% تفاوت داشته و سایر صفات معنی دار نمی باشد. همچنین تاریخ کشت در چین دوم در تمام صفات تفاوت معنی داری نداشته است. تراکم در چین اول روی ساقه فرعی، بیوماس تر و خشک و عملکرد اسانس در سطح 5% معنی دار ولی در چین دوم در تمام صفات معنی دار نبوده است اما تراکم های کاشت بر مجموع بیوماس تر و خشک در دو چین در سطح 5% معنی دار بوده که بیشترین بیوماس تر و خشک در تراکم 20*50 سانتی متر به ترتیب 35/78و 8/91 تن در هکتار بوده است. نتیجه گیری کلی اینکه تاریخ کشت اول 5 اردیبهشت و تراکم 20*50 سانتی متر برای تولید حداکثر تعداد ساقه فرعی (41 عدد در بوته)، عملکرد بیولوژیکی و اقتصادی و میزان اسانس (91/31 کیلوگرم در هکتار) برای سال اول قابل توصیه است.