Senior Defense: بررسی نشانه شناسانه طراحی های جلدکتاب های ایرانی دهه ۷۰ و ۸۰ هجری شمسی از دیدگاه امبرتواکو(مطالعه موردی آثار رضا عابدینی)

بررسی نشانه شناسانه طراحی های جلدکتاب های ایرانی دهه ۷۰ و ۸۰ هجری شمسی از دیدگاه امبرتواکو(مطالعه موردی آثار رضا عابدینی) روز یکشنبه، 17 بهمن، 1400 توسط موسسه آموزش عالی هنر شیراز در شهر شیراز استان فارس برگزار می شود.

طراحی جلد کتاب یکی از بخش های مهم طراحی گرافیک است که طراح برای انتقال پیام خود، از نشانه های تصویری استفاده می کند. علم نشانه شناسی نیز به چگونگی تولید معنا می پردازد. بنابراین در هر دو، با انتقال پیام روبرو هستیم. لذا اگر به بحث نشانه شناسی در طراحی گرافیک اهمیت بیشتری داده شود، قطعا فرآیند انتقال پیام بهتر صورت خواهد گرفت. پس می توان یکی از ضرورت-های جدی برای انتقال معنا در طراحی گرافیک را آشنایی با نشانه شناسی و استفاده ی کاربردی از این علم دانست. امبرتو اکو معتقد است که نشانه های تصویری بر اساس قراردادهای فرهنگی بوجود می آیند و بافت، زمینه و فرهنگ در نقش نشانه ای نشانه ها تاثیرگذار است. همچنین از نظر اکو رابطه ی بین بیان ومحتوا می تواند از نوع نسبت دشوار باشد که یک نوع از آن ابداع است که به تولید نشانه یا نظام نشانه ای منجر می شود. هدف این پژوهش، بررسی طراحی های جلد کتاب ها از دیدگاه نشانه شناسی امبرتو اکو می باشد. پژوهش حاضر از نظر اهداف، یک پژوهش کاربردی است و روش جمع آوری داده ها به ‌صورت کتابخانه و اسناد گردآوری شده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است و جامعه آماری، طراحی های جلد کتاب های ایرانی دهه ی ۷۰ و ۸۰ هجری شمسی است که نمونه ی آماری به صورت موردی از طراحی های رضا عابدینی است. رویکرد این پژوهش، نشانه شناسی از دیدگاه امبرتو اکو است که تجزیه و تحلیل از نظر نقش نشانه ای نشانه ها و نسبت آسان و دشوار آن ها صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهد که نشانه های تصویری موجود در طراحی ها، هر کدام نقش نشانه ای خاصی دارند که به زمینه، بافت، فرهنگ و قراردادهای گرافیکی بستگی دارد و طراح، محتوای درون کتاب را با استفاده از نشانه های تصویری به مخاطب انتقال داده است. هم چنین نشانه های تصویری با توجه به نقش نشانه ای که در کنار یکدیگر به خود می گرفتند، می توانستند محتوای مد نظر را انتقال دهند. در برخی از طراحی جلد کتاب ها نیز می توانیم نسبت دشوار و ابداع را مشاهده کنیم. می توان نتیجه گرفت که برای انتقال معنا در طراحی گرافیک لزوما نیازی به نسبت دشوار یا ابداع نخواهد بود و باید با توجه به نوع مخاطب از نسبت آسان و دشوار استفاده شود. علاوه بر این موارد، رضا عابدینی چیدمان خاصی را برای طراحی های خود برگزیده است که نوع اتصال حروف، برعکس کردن برخی حروف و تغییر در اندازه ی نقطه ها، نمونه های از آن ها است که این امضا و هویت خاص را می توان نوعی ابداع در نظر گرفت. کلمات کلیدی: نشانه شناسی، گرافیک دیزاین، رضا عابدینی، امبرتو اکو

 گردآوردنده : سعید علی زاده استاد راهنما : حمید حمیدی استاد داور : شهریار اسدی