حق طلاق زنان در حقوق ایران
حق طلاق زنان در نظام حقوقی ایران
نظام حقوقی ایران ، حق طلاق را در نکاح به مردان اعطا کرده است . بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی حق طلاق با مرد است و تنها جنس ذکور است که می تواند مبادرت به اعمال طلاق نماید . به عبارت دیگر تنها وی در دادگاه قادر است دادخواست طلاق داده و به نکاح پایان دهد و پایان نکاح توسط مرد نیر مشروط نیست و مرد با اختیار و آزادی کامل می تواند حق طلاق خویش را اعمال نماید .
البته لازم به ذکر است که ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی بر اساس نوعی تبعیض مثبت در نگرش مقنن انشا شده و فلسفه ایجاد چنین حقی به فضای بسته متحجرانه سنت بر مدرنیته بر می گردد ، هنگامی که در زمان قاجار و از ابتدای حکومت ناصر الدین شاه قاجار ، زنان آزادنه حق رفت و آمد در معابر عمومی را نداشتند و به تبع نقش زن محدود به درون خانه و پرورش فرزندان شد . چنانکه حتی راه هایی مخصوص در زیر زمین خانه ها تعبیه می کردند تا زنان از طرقی که منتهی به حضور مردان نمی شود به گرمابه مراجعه نمایند و در تیررس نگاه به اصطلاح نامحرم قرار نگیرند . اما انقلاب مشروطه سرآغازی بر پایان سلطه نامردانه مردان بر زنان و شکافتن تار و پود تحجر بر ایران بود و مدرنیته در قالبی روشن فکرانه به ایرانیان عرضه شد تا زن در حوزه اجتماعی جایگاه و اعتبار از دست رفته خویش را باز یاید .
باری اما زن در دو صورت می تواند حق طلاق را از آن خود کند ؛ یک اینکه هنگام انعقاد عقد نکاح ، حق طلاق با شرط ضمن عقد از مرد اخذ کند ، یعنی در ضمن ازدواج درج شود زن می تواند هر گاه اراده نماید ، اقدام به طلاق نماید و مانع حقوقی جلودار وی نباشد . در این شکل ، زن با ارده و اختیار خود و آزادنه می تواند دادخواست طلاق دهد و قاضی نیز بلافاصله بر درخواست صادره ترتیب اثر دهد .
دوم اینکه زن شروط ۱۲ گانه مندرج در سند رسمی ازدواج را ثابت کند و سپس اقدام به طلاق نماید . در این شیوه زن ابتدا باید اثبات کند یکی از ۱۲ بند مندرج در سند ازدواج تحقق یافته و سپس از دادگاه صالح ، تقاضای طلاق نماید . اقدام به ازدواج با زن دیگر بدون رضایت همسر اول ، عدم پرداخت نفقه زندگی به مدت ۶ ماه ، اعتیاد زوج به مواد مخدر ، ترک زندگی مشترک توسط زوج ، مفقود الاثر شدن مرد به مدت ۶ ماه و سوءرفتار یا سوءمعاشرت مرد با زن به گونه ای که ادامه زندگی مشترک را دچار اختلال نماید ، نمونه ای از این موارد است .