مدیریت منابع انسانی (۱)
مدیریت منابع انسانی
تعریف و مفاهیم ( بخش اول )
ما به درک درست و علمی از منابع انسانی و مدیریت منابع انسانی داریم تا بتوانیم سازمانهای پویا و سود ده داشته باشیم و مدیرت برای سازمان خیلی اهمیت دارد
مدیریت یک علم است زیرا :
۱-موضوع مشخص دارد
۲- دارای تیوری و نظریه های قاعده مند است
۳-دارای متدو لوژی لازم برای رسیدن به معرفت علمی است
در واقع مدیریت هم زنتیک است و هم تجربه و مهارت آموزی همراه به کار گیری هنرمندانه دانش مدیریت در عمل و به کار گیری هنرمندانه ان
یعنی مدیریت با علم و هنر و مهارت و تجربه توام است
تعریف مدیریت :
مدیریت انجام دادن کار به یا به وسیله دیگران است
تعریف جامع مدیریت :
عبارت است از فراگرد به کار گیری کارآ و اثربخش منابع مادی و انسانی تحت نظام ارزشی پذیرفته شده با عنایت به ااصولی مثل برنامه ریزی و سازمانددهی و هدایت و رهبری و بسیج امکانات و کنترل جهت نیل به هدف یا اهداف از پیش تعیین شده .
منابع انسانی
یکی از اصلی ترین راه های درک دیدگاه هر فرد، توجه به واژه های پرکاربرد او و دایره ی لغات مورد استفاده توسط اوست. منطق استفاده از علم زبان شناسی می تواند در سطوح وسیع تر نیز استفاده شود. به طور مثال سازمانی که آگاهانه یا ناخودآگاه همچنان کارمندان خود را با لفظ «پرسنل» خطاب می کند، با احتمال بیشتری با مشکلات درون سازمانی مواجه خواهد بود. شاید ظاهر امر بسیار ساده به نظر برسد، اما استفاده از یک واژه برای تیتربندی نقش های سازمانی در چارت سازمانی هر شرکت، می تواند حاوی دلالت های عمیق تری از نحوه نگرش مدیران سطوح بالای شرکت به روابط و ترتیبات درون سازمانی و برون سازمانی باشد
ویلیام آر تریسی، تعریف منابع انسانی را به صورت «مجموعه ای از افراد که در یک شرکت به کار مشغول اند و عملیات شرکت را در دست دارند» تعریف می کند. این تعریف منابع انسانی در مقابل تعریف منابع مالی و فیزیکی سازمان قرار می گیرد. در حقیقت منابع انسانی یک فرد یا کارمند هر سازمان است. در واقع تعریف فوق، یک تعریف سازمانی برای بخش منابع انسانی است، در همین راستا می توان منابع انسانی را به عنوان یک تابع سازمانی تعریف نمود که با افراد و کارکنان سر و کار دارد و مسائل مربوط به آنان، اعم از نحوه پاداش دهی یا جریمه، استخدام، مدیریت عملکرد و آموزش را بر عهده دارد.
واژه ی «منابع انسانی» در حقیقت شکل تکامل یافته ی واژه های مثل پرسنل، کارمندان، همکاران، اعضای تیم و یا کارگران است. با دقت بیشتر به محیط های کاری مدرن تر و تکامل یافته تر می بینیم که استفاده از واژه های فوق در بیشتر آن ها منسوخ شده اند. اصلی ترین علت این تغییر در نحوه ی نگرش به منابع انسانی و کارکرد آنان در طی زمان باز می گردد. با تغییر نقش این بخش فرای پرداخت حقوق و مدیریت صرف کارمندان، واژه ی منابع انسانی نیز دارای بار معنایی جدیدی شده است. در حقیقت منابع انسانی اکنون با دو دیدگاه خرد و کلان قابل تعریف خواهد بود:
- تعریف منابع انسانی (در سطح خرد): هر فرد شاغل در یک سازمان
- تعریف منابع انسانی (در سطح کلان): دپارتمانی که به نیازهای افراد شاغل در یک سازمان رسیدگی می کند
مقصود از مدیریت انسانی سیاستها و اقدامات مورد نیاز برای ااجرای بخشی از وطیفه مدیریت است که به جنبه هاای از فعالیت کارکنان بستگی دارد به ویژه
در حوزه های کارمند یابی و اموزش کارکنان ارزیابی عملکرد دادن پاداش و ایجاد محیطی سالم و منصفانه برای کارکنان شرکت
این سیاست ها و اقدامات در بر گیرنده موارد زیر می باشد
تجزیه و تحلیل شغل ( تعیین ماهیت شغل هریک از کارکنان )
برناه ریزی منابع انسانی و کارمند یابی
گزینش داو طلبان واجد شرایط
توجیه و اموزش دادن به کارکنان تازه استخدام
مدیریت حقوق و دستمزد ( چگونگی جبران خدمت )
ایجاد انگیزه از طریق در نظر گرفتن مزایا
ارزیابی عملکرد
برقراری اارتباط با کارکنان
توسعه نیروی انسانی و اموزش انها
تعریف مدیریت منابع انسانی :
مدیریت منابع انسانی را شناسایی انتخاب و استخدام و تربیت و پرورش نیروی انسانی به منظور نیل به اهداف ساازمان تعریف کرده اند
در تقسیم بندی مدیریت منابع انسانی در ردیف مدیریت تولید و مدیریت مالی و غیره قرار گرفته و انجام امور مربوط به ان به عهده حوزه ایی معی واگذار گردیده است .
ابعاد اصلی مدیریت منابع انسانی
۱- انتخاب و استخدام
۲-مسایل رفاهی کارکنان
۳-قیمت گذاری کار
۴-ایمنی کار
۵-مسایل اموزی و بهداشتی
عوامل موثر در شکل گیری مدیریت منابع اانسانی به صورت امروزی :
۱- اوج گیری نهضت های کارگری (سیر تحولات از جنگهای صلیبی تا رنسانس و انقلاب صنعتی )
۲-مدیریت علمی
۳-روان شناسی صنعتی
۴-ظهور متخصصصان و کارشناسان نیروی انسانی
۵-مکتب روابط انسانی
وظایف و نقش مدیریت منابع انسانی :
نظارت بر استخدام در سازمان - تجزیه و تحلیل مشاغل -کارمند یابی-انتخاب و استخدام - طراحی و تنظیم برنامه هایی که ورود کارکنان جدید را تسهیل می کند - آموزش کارکنان -تربیت مدیر طراحی سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان -طراحی سیستم پاداش و طراحی سیستم حقوق و دسستمزد و وساطت میان سازمان و سندیکاهای کارگرد و طراحی سیستم برای رسیدگی به خواسته ها یا شکایات و طراحی سیستم بهداشت و ایمنی محیط کار - طراحی سیستم انضباط
تعریف سازمان :
پدیده اجتماعی است که به صورت آگاهانه با مرز مشخص برای رسیدن به هدف یا اهداف خاص مشترک به صورت هماهنگی و همکاری ایجاد می شود
پس با انسان و یک نوزاد یا نوزایی طرف هستیم که روزی متولد و روزی هم خواهد مرد یعنی هر سازمانی عمر سازمانی مشخصی دارد
اهمیت سازمان :
۱- سازمان اداره امور را اسانتر می کند و انجام کارها در زمان کمتر انجام میشود
۲-راه پیشرفت و تغییر را هموار می سازد
۳-به وسیله سازمان می توان از پیشرفتهای تکنولوژی حداکثر استفاده را کرد
۴-استعداد های افراد را به کار می گیرد
۵-توانایی و کارایی یک سازمان از توانایی و کارایی مجموع اشخاصی که در سازمان فعالیت می کنند بیشتر یا کمتر است
فواید اهداف سازمان :
۱- فعلیت ها و کوشش های سازمان را جهت می دهد
۲-معیارها و موازینی برای تعیین میزان دقیق و توفیق سازمان ارایه می دهد
۳-افراد سازمان را به مقاصد و تلاش های خود واقف می کند
۴-امکان برنامه ریزی و رهبری سازمانی سازماندهی هماهنگی و کنترل سازمان را برای مدیران به خوبی فراهم می کند
۵- در حقیقت انعکاسی است از نیاز های اجتماعی که سازمان برای رفع ان بوجود امده است
منابع :
۱- کتاب مدیریت منابع انسانی - مهدی سعیدی کیا و مزگان عبدالهی چاپ امیران ۱۳۹۳
۲-سایت https://rasateam.com/articles/hr-def
۳- سلسله درسهای تیوری سازمانها و مدیریت دکتر مییلاد آذرخواه
با احترام رضا رواندوست