دادگاه خانواده

دادگاه خانواده

دادگاه خانواده، مخصوص رسیدگی و بررسی دعاوی خانوادگی است. طبق قانون حمایت از خانواده در هر مرجع قضایی، شعبه هایی برای رسیدگی به دعاوی خانوادگی تعبیه شده است. در شهر های کوچک تر، دادگاه ها مسئولیت رسیدگی به دعاوی خانوادگی را بر عهده دارند. در دادگاه های خانواده، قاضی مشاور زن نیز حضور دارد که می تواند به حل مشکلات خانوادگی کمک کند. هر دادگاه خانواده دارای یک رئیس است. قاضی های فعال در دادگاه خانواده می بایست متاهل باشند و بیش از ۴ سال سابقه فعالیت در حوزه های قضایی داشته باشند. در صورت امکان، دعاوی خانوادگی، با مشاور و قاضی زن، حل و فصل می شوند و تمامی حکم ها از طرف رئیس دادگاه بعد از اتمام مشاوره با قضات مشاور صادر می گردند. قاضی مشاور می بایست تا سه روز بعد از تمام شدن دادرسی به شکل مکتوب و با ارائه ادله محکم در مورد مشکل اظهار نظر کنند که در پرونده ثبت می گردد و در نهایت قاضی انشا کننده رای می بایست با توجه به نظر قاضی مشاور و یا با ارائه دلایل مخالفت با وی نظر خود را اعلام کند.

وظایف دادگاه خانواده

همه دعوا های حقوقی می بایست در دادگاه های عمومی دادگستری ثبت شوند ولی بعضی از موارد، به خاطر تخصصی تر بودن موضوع و در مواردی به خاطر حساسیت ویژه دارای دادگاه های اختصاصی هستند که ساختار آن ها شاید کمی با دادگاه های عمومی متفاوت باشند. دادگاه اختصاصی خانواده، یکی از مراجعی است که به این دسته از دعاوی رسیدگی می کند.

صلاحیت دادگاه خانواده

طبق قانون حمایت از خانواده، صلاحیت دادگاه خانواده در ۱۸ دسته طبقه بندی شده است:

۱_ نامزدی و خسارات ناشی از بر هم زدن آن ( شامل مطالبه های خسارات ناشی از به هم خوردن نامزدی که ممکن است به زوج و زوجه وارد گردد. ).

۲_ نکاح دائم، موقت و اذن نکاح ( شامل انواع دعواهای مرتبط با نکاح و اذن نکاح ).

۳_ شروط ضمن عقد ( این موارد می توانند شامل حق تعیین محل زندگی برای زوجه و حق طلاق و حق حضانت و … باشند. ).

۴_ ازدواج مجدد ( در صورتی که یک زوج ( مرد ) بخواهد مجددا ازدواج کند باید اذن آن را از دادگاه خانواده اخذ نماید. ).

۵_ جهیزیه.

۶_ مهریه.

۷_ نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت.

۸_ تمکین و نشوز.

۹_ طلاق، رجوع، فسخ و انفساخ نکاح، بذل مدت و انقضای آن.

۱۰_ حضانت و ملاقات  طفل ( تمام دعاوی مرتبط به حضانت، سلب حضانت، مشخص کرد روز و ساعت ملاقات فرزندان، دستور ملاقات فوری با فرزندان نیز جزو این مورد محسوب می شوند. ).

۱۱_ نسب.

۱۲_ رشد، حجر و رفع.

۱۳_ ولایت قهری، قیمومیت، امور مرتبط با ناظر و امین اموال محجوران و وصایت در امور مربوط به آن ها.

۱۴_ نفقه اقارب ( همچنین دعاوی مرتبط با مزد های زوجه در حین زندگی نیز جزو موارد صلاحیت دادگاه خانواده محسوب می شوند. ).

۱۵_ امور مربوط به غایب مفقود الاثر ( در صورتی که یک نفر غایب مفقود الاثر باشد و زوجه یا سایر ورثه قصد داشته باشند برای تقسیم اموال، صدور حکم موقت فرضی و … اقدام کنند باید از طریق دادگاه خانواده وارد عمل شوند. ).

۱۶_ سرپرستی کودکان بی سرپرست.

۱۷_ اهدای جنین.

۱۸_ تغییر جنسیت.