پژوهش تطبیقی مرثیه های خاقانی و ابن نباته مصری در سوگ فرزندشان

مرثیه سرایی یکی از قدیمی ترین فنون شعری است که از دیرباز حضور خود را در دیوان های شعری بیشتر اقوام و ملل به ثبت رسانده است. در ادبیات فارسی و عربی، شاعران زیادی بودند که در این فن از نام آوران به شمار می روند. رودکی سمرقندی، محتشم کاشانی، مسعود سعد، خاقانی، حافظ و... در ادبیات فارسی و خنساء، ابو ذویب هذلی، ابن رومی، ابوالحسن تهامی، ابن نباته مصری و... در ادب عربی، برخی از مشاهیر مرثیه سرایی به شمار می روند. این شاعران غالبا به خاطر از دست دادن عزیزان و نزدیکان خود چکامه های سوزناکی را از خود به جای گذاشتند تا از یک سو، شدت اندوه شان را به تصویر کشند و از سوی دیگر، دل دردمند خود را تسلا دهند. خاقانی و ابن نباته مصری که در فقدان فرزندان دلبند خود، سرشک از دیده جاری کردند و بی تابی نمودند، در بسیاری از مضامین مرثیه هایشان از مشترکات زیادی برخوردارند. این پژوهش در صدد است با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی به بررسی مضامین مشترک مرثیه این دو شاعر در سوگ فرزندانشان بپردازد. با مطالعه ای که در مرثیه های این دو شاعر انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که گریه، شکوه از روزگار، دوری گزیدن از شادی به سبب از دست دادن فرزند، اهمیت ندادن به دنیا پس از مرگ فرزند، ناامیدی و... از مضامین مشترک در شعر آن ها به شمار می آید.

Keywords:

خاقانی , ابن نباته مصری , مرثیه سرایی , ادبیات تطبیقی