نظام بین آمریکایی حقوق بشر: نقاط قوت و ضعف

- چکیده: امروزه نظام های منطقه ای حقوق بشر مسئولیت احقاق حقوق آحاد بشر در سطح منطقه ای را با همکاری و مساعدت نظام بین المللی حقوق بشر بر عهده دارند. نظام های منطقه ای مذکور که نظام های بین آمریکایی حقوق بشر، نظام اروپایی حقوق بشر و نظام بین آفریقایی حقوق بشر را شامل می شود، توامان و در چارچوب نظام بین المللی حقوق بشر، فعالیت می کنند. در این مقاله نقاط قوت و ضعف نظام بین آمریکایی حقوق بشر به عنوان قدیمی ترین سازکار حقوق بشری منطقه ای، مورد مطالعه و تحلیل حقوقی قرار گرفته است. این نظام حقوق بشری که دارای ساختاری مستقل از سائر نظام های منطقه ای و هنجارهای حقوق بشری منحصر به فرد می باشد، موضوع معرفی و توصیف نظام مند بوده است. ابتدا نهادهای سازمانی تشکیل دهنده این نظام از جمله سازمان دولت های آمریکایی، کمیسیون بین آمریکایی حقوق بشر و دیوان بین آمریکایی حقوق بشر در کنار کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر که در حقیقت سند موسس دیوان نیز محسوب می شود، معرفی شده اند. در ادامه معاهدات و دیگر اسناد حقوق بشری مصوب درون این سیستم، که تاکنون کمتر مورد توجه حقوقدانان بین المللی کشورمان قرار گرفته، معرفی شده است. این اسناد موضوع توصیف و تحلیل حقوقی، از حیث هنجارها، نوآوری ها و میزان مقبولیت میان دولت های نیمکره غربی، قرار گرفته است. نظام بین آمریکایی حقوق بشر، اگرچه همواره به نقاط قوتی چون: تقدم تاریخی در طرح مسائلی از قبیل حقوق سیاسی زنان، ممنوعیت شکنجه و همچنین ممنوعیت ناپدید سازی اجباری، شناخته می شود، لیکن نقاط ضعفی نیز برای آن مطرح شده است که از برجسته ترین موارد آن، عدم عضویت ایالات متحده به عنوان قدرتمند ترین دولت نیمکره غربی و یک بازیگر مهم بین المللی در کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر و نیز دیوان بین آمریکایی حقوق بشر می باشد. علیرغم انتقاداتی که به این سیستم وارد شده است، نفس وجود هرچند ناکارآمد چنین نظام منطقه ای، با توجه به عدم برخورداری مناطق جغرافیایی آسیا و اقیانوسیه، از نهادهای منطقه ای نظیر این، دستاورد حقوق بشری ارزشمندی است که ستایش و تحسین هر انسان منصفی را بر می انگیزد.