کاربرد روش Fuzzy AHP در پهنه بندی خطر زمین لغزش در محیط GIS مطالعه موردی: حوضه آبخیز امامزاده ابراهیم

زمین لغزش یکی از پدیده های زمین شناسی است که هر ساله باعث ایجادخسارتهای جانی و مالی فراوانی در سطح کشور می شود. از آن جا کهمجموعه ای از عوامل طبیعی و انسانی به وقوع خسارت های زیاد ناشی اززمین لغزش دامن زده، این پدیده به عنوان عاملی محدود کننده درسیاست های توسعه اراضی محسوب می شود. یکی از راهکارهای مهم برایکاهش خسارتهای ناشی از وقوع زمین لغزش ها، دوری جستن از اینمناطق است. بدین منظور لازم است تا نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزشنسبتا دقیقی از بین روشهای موجود برای این مناطق تهیه گردد. بدینسبب این تحقیق بر آن است تا به منظور تعیین مناطق دارای پتانسیللغزش بالاتر و بررسی میزان تاثیر عوامل مختلف در محیط GIS، ازروش های جدید استفاده گردد. بدین منظور ابتدا پارامترهای موثر با مطالعاتصحرایی و بررسی مطالعات صورت گرفته در این زمینه انتخاب گردید ولایه های مربوط به هر کدام در محیط GIS و با استفاده از نرم افزارArcGIS 10.2 تهیه شد. این لایه ها شامل اطلاعات مربوط به سنگ شناسی، شیب، جهت شیب دامنه، کاربری اراضی، شبکه راه ها، فاصله ازگسل، ارتفاع منطقه و شبکه آبراهه های حوضه آبخیز امامزاده ابراهیم دراستان گیلان می باشد. ابتدا استاندارد سازی لایه ها با استفاده از Fuzzy logic صورت گرفت سپس با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP این عوامل به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تاثیرآن ها است، محاسبه و درنهایت نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش باحساسیت های مختلف تهیه شد. عامل شیب با ضریب 0/308 و سنگ شناسی با ضریب 0/231 در وقوع زمین لغزش بالاترین تاثیر را داشته و باید با تاکید بیشتری جهت برنامه ریزی مدیران و سیاست گذاری های توسعهدر حوضه مدنظر قرار گیرند. همچنین 39 % از مساحت حوضه دارایحساسیت کم و 2% دارای حساسیت بسیار بالا نسبت به وقوع خطر زمینلغزش می باشد.

Keywords:

سیستم اطلاعات جغرافیایی , , AHP , Fuzzy logic , زمین لغزش , پهنه بندی