بررسی وضعیت بهداشت محیط و ایمنی مدارس ابتدایی شهر گچساران در سال ۱۳۹۶

زمینه و هدف: مدرسه، محیطی مطمئن برای پرورش انسان هاست که در شکل دهی زندگی، تربیت سالم و با نشاط آن ها موثراست. بهداشت مدارس به خصوص در مدارس ابتدایی از این جنبه بااهمیت است که کودکان پس از سن ۶ سالگی که به مدرسه وارد می شوند، دوران مهمی از سال های زندگی خود را که هم زمان با رشد جسمی و روانی آن ها است در مدرسه سپری می کنند و به دنبال آن، تامین سلامت این کودکان اهمیت بسزایی دارد. ساختمان و امکانات مدارس بر فعالیت های تحصیلی وآموزشی دانش آموزان تاثیردارد. محیط مطلوب کلاس، سبب تسهیل در عملکرد تحصیلی دانش آموزان می شود. همچنین ناهنجاری های اخلاقی و اجتماعی دانش آموزان با محیط فیزیکی مدرسه نیز بی ارتباط نیست. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت بهداشت محیط و ایمنی مدارس ابتدایی شهر گچساران در سال ۱۳۹۶ انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی مقطعی است که از خردادماه سال ۱۳۹۶ آغاز گردید و در مردادماه همان سال نیز به پایان رسید. نمونه گیری این مطالعه به صورت تمام سرشماری و برای کل مدارس ابتدایی شهر گچساران بودکه در این میان تعداد ۳۷ مدرسه ابتدایی حاضر به همکاری برای شرکت در این پژوهش شدند. ابزار گردآوریداده ها (چک لیست)، فرم ارزیابی آیین نامه بهداشت محیط مدارس بود. این فرم ها با مشاهده عینی گروه های دونفره، مصاحبه بامدیران و معاونین مدارس و نیز با بررسی مستندات موجود در مدارس تکمیل شدند. سپس داده های گردآوری شده ازچک لیست ها استخراج شد و با نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ و از طریق آمارهای توصیفی مانند میانگین، فراوانی نسبی و مطلق برای متغیرهای بهداشت محیط و ایمنی از طریق جداول و نمودارها نمایش داده شدند. از آمار استنباطی و کای دو برای تحلیل و بررسی داده ها استفاده گردید.یافته ها: بر طبق نتایج این پژوهش تنها ۳ مدرسه (۸/۱%) نوساز(کمتر از ۱۵ سال عمر) بودند و ۳۴ مدرسه دیگر(۹۱/۹%) قدیمی (بیشتر از ۱۵ سال عمر) بودند. ازلحاظ متناسب بودن تعداد آبخوری ها با دانش آموزان، در ۱۸ مدرسه (۴۸/۶%) به ازای هر۴۵ نفر یک آبخوری (استاندارد آیین نامه) وجود داشت. در ۲۷ مدرسه (۷۳%) نیز به ازای هر ۴۰ نفر یک توالت (استانداردآیین نامه) بود. ۳۰ مدرسه (۸۱/۱%) به منابع آلاینده محیطی و صوتی، کارخانه و گورستان نزدیکی نداشتند. میز و نیمکت های کلاس ها در ۲۶ مدرسه (۷۰/۳%) دارای شرایط مناسبی بودند. میزان نور کلاس های درس در ۷ مدرسه (۱۸/۹%) کمتر از ۳۰۰ لوکس (استاندارد آیین نامه) بود. کلاس های درس در ۱۷ مدرسه (۴۵/۹%) نیز فاقد سیستم تهویه و سرمایش مناسب برای آن کلاس ها بود. تنها میان مدارس دولتی و غیردولتی با سیستم سرمایشی و تهویه ارتباط معناداری وجود داشت (P=۰/۰۴) امامیان سایر متغیرهای مطالعه، اختلاف آماری معناداری وجود نداشت (P> ۰۵/۰).نتیجه گیری: بر اساس این پژوهش وضعیت بهداشت محیط و ایمنی مدارس ابتدایی شهر گچساران با کاستی هایغیرقابل اغماضی روبرو است که توجه بیشتر مسئولان امر را می طلبد. با توجه به آنچه راجع به اهمیت فضای آموزشی و تاثیرهمه جانبه آن بر دانش آموزان بیان شد، تصمیم جدی بر پیگیری و رفع این مشکلات ضروری است.

Keywords:

بهداشت