مرگ اندیشی به مثابه ی بنیانی در بررسی هنر میان دو رود باستان

ناکارآمدی دیدگاه های زیبا یی شناسانه و نبود مفاهیم جدیدی مانند هنر در فرهنگ های باستانی، لزوم تجدید نظر در شیوه های پژوهشی در این زمینه را ضروری می سازند. در این مقاله، سعی می شود تا از روزن مرگ اندیشی به مثابه انگیختار تخیل خلاق، بنیانی برای درک برخی از آثار هنری در میان دو رود باستان فراهم آید. بر این اساس، تلاش می شود تا با ترسیم شبکه اصلی باورهایی که مرگ در ارتباط با آن ها معنا می یابد، دریافت غالب رایج نسبت به مرگ در این حوزه تمدنی روشن گردد.  دریافتی که مرگ را پایان کار آدمی نمی داند، بلکه آن را آغازی برای ورود به جهانی رنگ و رو رفته و نمور در نظر می گیرد. این سرنوشت غم انگیز و تغییرناپذیر انسانی، آن چنان تلخ و نپذیرفتنی است که شاهان و نخبگان میان دو رود باستان، سعی می کنند با غلبه بر انسانیت خود و ورود به جرگه خدایان از آن احتراز کنند. در ادامه، بر مبنای چنین دریافتی، بن مایه های شاخصی مانند گلدان های آب، حضور شاه در پیشگاه ایزد و دریافت نمادهایی مانند چوب و حلقه، به مثابه دست یابی به زندگی فرا انسانی و غلبه بر اندوه ابدی زندگی پس از مرگ ارزیابی می شوند. پر واضح است که چنین نقش مایه هایی صرفا در مورد شاهان و برگزیدگان به کار می روند و آشکارا بر ویژگی های درباری خود تاکید می کنند.

Keywords:

مرگ اندیشی , هنر میان دو رود باستان , گلدان های آب فشان , تشرف , درخت زندگی