اثرات جاده ها بر تنوع زیستی، مطالعه موردی: اثر کنار گذر غرب اصفهان بر پناهگاه حیات وحش قمیشلو

جاده ها با قطعه قطعه کردن زیستگاه ها اثرات مخرب عمده ای بر تنوع زیستی دارند. آنها از طرق زیر بر جمعیت های حیات وحش تأثیر می گذارند: کم شدن زیستگاه در دسترس و تأثیر بر کیفیت آن، آلودگی هوا، آلودگی صوتی، آلودگی منظر، مرگ و میر ناشی از تصادفات و برخورد با وسایل نقلیه، جلوگیری از دسترسی به منابعی که در طرف دیگر جاده قرار دارند و تقسیم بندی جمعیت حیات وحش به جمعیت های کوچک تر و مجزا که آسیب پذیری بیشتری دارند و مستعد انقراض اند. برای پیش بینی اثر کنار گذر غرب اصفهان بر ماندگاری جمعیت دو گونه آهوی ایران Gazella subgutturosa و قوچ و میش اصفهانی Ovisorientalis isphahanica در پناهگاه حیات وحش قمیشلو، از مدل رفتار اجتناب از جاده (مدل اثر جاده) که توسط جاگر و همکاران در سال 2005 ارائه شده بود، استفاده شد. پارامترهای مدل شامل ویژگی های جاد، نوع رفتار اجتناب از جاده دو گونه مورد مطالعه و میزان حساسیت جمعیت این دو گونه به چهار اثر جاده(از دست رفتن زیستگاه، کشته شدن حیات وحش، ایجاد مانع برای حرکت حیوانات و تقسیم شدن جمعیت) می باشد. نتایج مدل تأثیر منفی نسبتاَ بالای آزادراه را بر پایداری جمعیت این دو گونه در پناهگاه حیات وحش قمیشلو نشان داد. این مسأله برای حفاظت از این گونه های آسیب پذیر نگران کننده می باشد.

Keywords:

جاده , تکه تکه شدن زیستگاه , رفتار اجتناب از جاده , مدل اثر جاده , ماندگاری جمعیت حیات وحش