طراحی یک الگوی هشداردهنده زودهنگام بحران های ارزی برای ارتقای بهره وری اقتصاد ایران: رویکرد مارکوف سوئیچینگ

امروزه دستیابی به رشد اقتصادی و کاهش بحران های اقتصادی از طریق ارتقای بهره وری یکی از مهم ترین اهداف اقتصادی کشورها به شمار می رود. به طوری که بهره وری به طور صریح و ضمنی در برنامه های توسعه اقتصادی مدنظر قرار گرفته است بهره وری یکی از متغیرهای کلیدی است که از طریق تاثیرگذاری بر ورود و خروج سرمایه، صادرات و واردات کشورها، نرخ ارز و نوسانات آن را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از مطالعه حاضر معرفی یک الگوی هشدار پیش از وقوع بحران ارزی در ایران طی سال های 1375-1395 بااستفاده از الگوی مارکوف سوئیچینگ و با تاکید بر نقش بهره وری در کاهش بحران ارزی است. نتایج حاصل از براورد الگوی مارکوف سوئیچینگ نشان می دهد که با افزایش در متغیرهای نسبت کسری بودجه دولت به تولید ناخالص داخلی، نسبت کسری حساب جاری به تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم و قیمت نفت احتمال رخداد بحران ارزی افزایش می یابد. به عبارت دیگر افزایش این متغیرها به عنوان شاخص های پیشروی بحران ارزی موجب شدت در وقوع بحران ارزی می گردد. دیگر نتایج پژوهش حاکی از ان است که افزایش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و بهره وری موجب کاهش احتمال وقوع بحران ارزی می گردد. در یک نتیجه گیری کلی می توان انتظار داشت که با شناسایی شاخص های پیشروی بحران ارزی و ارتقای بهره وری در اقتصاد ایران موجب کاهش اسیب های ناشی از بحران ارزی شد.

Keywords:

بحران های ارزی , سیستم هشدار زودهنگام , الگوی مارکوف سوئیچینگ , بهره وری اقتصادی