بررسی کارایی فرومون بید سیب زمینی ‭(phthorimaea operculella (zel ‬ساخت داخل در مقایسه با نوع وارداتی

بی د سیب زمینی ‭Phthorimaea operculella ( Zell.) ‬از مهمت رین آفات سیب زمینی در مناطق معتدل و گرم جهان و از جمله ایران می باشد با توجه به کاربرد های موثر فرومون بید سیب زمینی در پیش آگاهی و شکار انبوه آفت و نیاز کشور ، طرح سنتز فرومون جنسی به اجرا در آمد. فرومون جنسی بید سیب زمینی از دو ماده شیمیایی به نامهای 4E7،‭Z-Tridecadienyl acetate & ‬4E7،Z‮‭10‬،‭Z-Tridecatrienyl acetate ‬تشکیل گردیده. هر دو ماده در آزمایشگاه سنتز فرومون های موسسه با راندمان خوب تهیه و در دزهای ‮‭05‬/،‮‭0/1 0‬ ، ‮‭0/2‬ میلیگرم و فرومون وارداتی‭(UK) ‬و تیمار شاهد( بدون فرومون) طی سال ‮‭1384‬ در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در منطقه شاهرود انجام گردید . بر اساس نتایج بدست آمده، شکار تله های فرومونی از اواسط شهریورماه روند افزایشی داشت و در اوایل آبانماه به حداکثر رسید. بر اساس تجزیه داده ها تیمار فرمولاسیون ‮‭0/05‬ میلیگرم ساخت موسسه در مقایسه با سایر تیمارها ی فرومون شکار بیشتری داشت ولی بین تیمارهای فرومون اختلاف معنی داری در سطح %1 مشاهده نگردید. نتایج آزمایشات نشان دادند که فرومون سنتزی موسسه میتواند با نمونه وارداتی در جلب پروانه نر بید سیب زمینی رقابت نماید و امکان استفاده از آنها را جهت کنترل آفت و نتیجتا کاهش مصرف سموم فراهم آورد. کلمات کلیدی: فرومون بید سیب زمینی، کرم غده سیب زمینی، ‭Phthorimaea operculella