بررسی خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ های زمستانه و بینابین گندم نان در آزمایشات مقایسه عملکرد در شرایط دیم سردسیر (اصلاح گندم دیم به منظور افزایش عملکرد دانه و مقاومت به تنش های زیستی و غیرزیستی در مناطق سردسیر کشور )

دستیابی به ژنوتیپ های پرمحصول تر از ارقام تجاری موجود که واجد صفات مناسب و موثردر تحمل به تنش های خشکی و سرما و افزایش عملکرد دانه در شرایط دیم باشند، از اهداف مهم اصلاحگران می باشد. این پروژه در ایستگاه های سردسیر و معتدل تحقیقات کشاورزی دیم مراغه، قاملو، زنجان، شیروان، اردبیل، ارومیه و سرارود اجرا گردید. در این تحقیق ‮‭44‬ لاین گندم انتخابی از آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی در ایستگاه های تحقیقاتی سردسیر و معتدل کشور به به همراه ارقام تجاری سرداری، سرداری ،‮‭39‬ ‭UN‬‮‭11‬ و آذر،2 در 3 آزمایش و درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. در کلیه آزمایشات طی فصل زراعی از صفات زراعی نظیر زوردسی، تحمل به سرما، ارتفاع بوته، عدم ورس و ریزش دانه، تعداد روز تا ظهور سنبله و رسیدن فیزیولوژیکی، وزن هزار دانه، واکنش به بیماری ها و عملکرد دانه یادداشت برداری به عمل آمده و پس از برداشت محصول بر روی عملکرد دانه ژنوتیپ ها تجزیه واریانس به عمل آمده و میانگین آنها با عملکرد دانه رقم شاهد به روش ‭LSD ‬مقایسه شدند. باتوجه به شرایط اقلیمی سال زراعی ‮‭1388-89‬ ایستگاه های تحقیقات کشاورزی دیم مناطق مورد مطالعه و با در نظر گرفتن عملکرد دانه و سایر خصوصیات زراعی، لاین های شماره ی ،‮‭5 4‬ و7 از آزمایش 1‭-ARWYT ‬و لاین های ،2 ،3 ،5 ،7 ،8 ،‮‭12 10‬ و ‮‭13‬ از آزمایش2‭-ARWYT ‬در مقایسه با شاهد آذر2 انتخاب شدند و سازگاری و پایداری عملکرد دانه آنها در آزمایش مقایسه عملکرد دانه یکنواخت سراسری به مدت 3 سال در مناطق مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. لاین های انتخابی دارای پتانسیل بالایی از نظر عملکرد دانه و سایر خصوصیات مرتبط با تحمل تنش های زیستی وغیرزیستی می باشند. واژه های کلیدی: مقایسه عملکرد،گندم نان، بلوک های کامل تصادفی و دیم