بررسی تاثیر انواع مالچ در حفظ رطوبت خاک نهالهای تاغ در استان سمنان

تامین رطوبت مورد نیاز در نهالکاری مناطق بیابانی مهمترین شرط موفقیت برنامه نهالکاری محسوب می شود. در مناطق خشک تامین چند باره آب علاوه بر صرف هزینه زیاد، باعث تخریب خاک و اندک پوشش گیاهی بر اثر تردد ماشین آلات می شود. همچنین با آبیاری چند باره افزایش املاح در اطراف ریشه اتفاق می افتد که می تواند عامل محدود کننده برای استقرار نهال باشد. با توجه به شرایط بیابانی مناطق تاغکاری شده و وجود عوامل محدود کننده استفاده از مالچ، بهره برداری از دو نوع مالچ طبیعی و مصنوعی در برنامه قرار گرفت. این طرح در قالب بلوک کامل تصادفی با دو تیمار اصلی شامل 1- مالچ طبیعی و2- مالچ مصنوعی وچهار تیمار فرعی شامل 1- سنگریزه 2- شن3-پلاستیک روشن و4- پلاستیک مشکی است. هر تیمار فرعی در سه تکرار و درهر تکرار ‮‭25‬ نمونه تعیین شد. بلافاصله بعد از کاشت نهال پوشش مالچ در اطراف نهال قرار داده شد. با استفاده از دستگاه ‭TDR ‬در فواصل زمانی ده روزه اقدام به اندازه گیری رطوبت شد. سپس میانگین میزان رطوبت در هر تیمار با شاهد مقایسه گردید. نتایج مربوط به رطوبت خاک نشان داد که تیمار پلاستیک مشکی دارای بیشترین تاثیر را از نظر مقدار در مقایسه با سایر تیمارها داشته ونسبت به سایر تیمارها دارای تفاوت معنی دار بود. تیمار پلاستیک روشن در مرتبه دوم اهمیت بوده و تیمارهای شاهد، شن درشت وماسه کمتر از تیمارهای مذکور بوده و به ترتیب در رتبه های سوم تا پنجم قرار دارند. بررسی اثرات متقابل تیمارها و مناطق مختلف در مقدار رطوبت نشان داد که در مناطق به احتمال ‮‭99‬ درصد اختلاف معنی دار است، ولی اثر متقابل مالچ و مناطق اختلاف معنی دار ندارند. نتایج ارتفاع نهال تاغ نشان داد که تیمار پلاستیک مشکی و شاهد بیشترین تاثیر را از رطوبت خاک داشته وتیمار پلاستیک روشن با ‮‭19 .51‬ درصد در مرتبه سوم اهمیت بوده و تیمارهای شن درشت وماسه کمتر از تیمارهای دیگر بوده و مراتب بعدی اهمیت را بخود اختصاص داده اند. بررسی اثرات متقابل تیمارها و مناطق مختلف در ارتفاع نشان داد که مناطق مختلف به احتمال ‮‭99‬ درصد دارای اختلاف معنی دار است، ولی اثر متقابل مالچ و مناطق اختلاف معنی دار ندارند. مقایسه آماری درصد رطوبت خاک علیرغم تفاوت در مقادیر آن در انواع مالچ های طبیعی و مصنوعی، در مناطق مختلف عدم معنی دار بودن مقدار رطوبت آنها را نشان می دهد. نتایج تجزیه واریانس ارتفاع نهال نشان می دهد تفاوت این پارامتر در مالچ های طبیعی و مصنوعی و شاهد در سطح ‮‭99‬ درصد معنی دار بوده، هر چند در مناطق مختلف این تفاوت معنی دار نبود. بررسی همبستگی بین ارتفاع نهال و درصد رطوبت خاک در تیمارها ی مختلف نشان داد که بالاترین همبستگی در تیمار ماسه با‮‭8 .78‬ R2 =بود و تیمارهای پلاستیک مشکی، روشن، شن درشت، شاهد، مالچ طبیعی و مالچ مصنوعی به ترتیب دارای ضرایب همبستگی ‮‭9 .71‬ R2 =، ‮‭7 .60‬ R2 =، ‮‭2 .76‬ R2 =، ‮‭4 .68‬ R2 =، ‮‭3 .58‬ R2 =و‮‭4 .64‬ R2 =بود. واژه های کلیدی: انواع مالچ، رطوبت خاک، نهال تاغ، استان سمنان