ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های پیشرفته گندم نان و دوروم دیم نسبت به بیماری های لکه برگی سپتوریایی و بلایت فوزاریومی سنبله

ارزیابی واکنش مقاومت ژنوتیپ های گندم نسبت به عوامل بیماری زا و انتخاب لاین های مقاوم یکی از اساسی ترین مولفه ها در تدوین برنامه های موفق اصلاح برای مقاومت به بیماری می باشد. در این بررسی عکس العمل ‮‭233‬ لاین پیشرفته گندم نان و دوروم دیم مربوط به سال زراعی ‮‭1391-92‬ نسبت به لکه برگی سپتوریایی در مرحله گیاهچه ای در کرج و در مرحله گیاه کامل در شرایط مزرعه ای گرگان و دزفول و نسبت به بلایت فوزاریومی سنبله در خزانه بیماری گرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی واکنش گیاهچه ای در گلخانه نشان داد که از ‮‭233‬ لاین گندم دیم نسبت به بیماری لکه برگی سپتوریایی، ‮‭15‬ لاین مصون، ‮‭19‬ لاین مقاوم و ‮‭27‬ لاین نیمه مقاوم بودند، لیکن ‮‭116‬ لاین حساس و ‮‭56‬ لاین بسیار حساس ارزیابی شدند. نتایج مطالعات مزرعه ای به این بیماری نشان می دهد که در گرگان 2 لاین بسیارحساس، ‮‭138‬ لاین حساس و ‮‭60‬ لاین نیمه حساس بوده و تنها ‮‭33‬ لاین واکنش مصونیت نشان دادند. در دزفول علایم لکه برگی سپتوریایی بر روی ‮‭162‬ لاین مشاهده نشد، لیکن ‮‭61‬ لاین حساس و ‮‭10‬ لاین نیمه حساس ارزیابی شدند. رقم تجاری گندم دوروم دهدشت در هر دو مرحله گیاهچه ای و گیاه بالغ نسبت به بیماری لکه برگی سپتوریایی مصون و 3 ژنوتیپ دیگر دارای واکنش مصون یا مقاوم بودند. بررسی مقاومت ژنوتیپ های دیم نسبت به بلایت فوزاریومی سنبله در گرگان نشان داد که از مجموع ‮‭233‬ لاین کشت شده، تعداد ‮‭29‬ لاین نسبت به این بیماری مصون، ‮‭116‬ لاین متحمل و ‮‭88‬ لاین بقیه حساس می باشند. واژه های کلیدی: گندم، لکه برگی سپتوریایی، بلایت فوزاریومی سنبله، مقاومت