مطالعه پرورش مگس میوه مدیترانه ای ‭Ceratitis capitata Wied ‬روی رژیم های غذایی مصنوعی در شرایط آزمایشگاهی

مگس میوه ی مدیترانه ای ‭(Ceratitis capitata Wiedemann) ‬یکی از مخربترین آفات محصولات باغی در سطح جهان به شمار میرود که در سالهای اخیر، طغیان آن در باغهای مرکبات شمال ایران گزارش شده است. به دلیل اهمیت استفاده از رژیمهای غذایی مناسب جهت پرورش انبوه آفت، در این پژوهش، تاثیر سه رژیم غذایی لاروی و چهار رژیم غذایی حشرات کامل بر نشو و نما و تولید مثل آن مورد ارزیابی قرار گرفت. لاروها در شرایط آزمایشگاهی (دمای ‮‭25 2‬ درجهی سلسیوس، رطوبت نسبی ‮‭60 5‬ درصد و دورهی نوری‮‭14‬ ساعت روشنایی و ‮‭10‬ ساعت تاریکی)، روی سه رژیم غذایی مصنوعی شامل: (1) سبوس گندم+ شکر+ مخمر آبجو+ اسید هیدروکلریک+ بنزوات سدیم+ آب مقطر، (2) جوانهی گندم+ سبوس گندم+ شکر+ مخمر آبجو+ کازیین+ اسید آسکوربیک+ اسید سوربیک+ آب مقطر و (3) پروتیین سویا+ سبوس گندم+ شکر+ بنزوات سدیم+ اسید هیدروکلریک+ آب مقطر پرورش یافتند. سپس، حشرات کامل ظاهر شده با چهار رژیم غذایی مختلف شامل (1) محلول آب عسل ‮‭10‬ درصد، (2) پروتیین هیدرولیزات و شکر به نسبت 1 به ،3 (3) مخمر و شکر به نسبت 1 به 3 و (4) مخمر، شکر و میوهی موز به نسبت ‮‭6 :3 :1‬ تغذیه شدند. آزمایشها در قالب طرح کاملا تصادفی و با ‮‭50‬ تکرار انجام شدند و دادههای به دست آمده با استفاده از نرمافزار ‭SAS ‬و آزمون ‭LSD ‬مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده، کوتاهترین طول دورهی لاروی (‮‭6/7 0/07‬ روز) و بیشترین درصد زندهمانی لاروها (‮‭69/3 2/61‬ درصد) در رژیم غذایی شمارهی 2 (با پایهی جوانهی گندم) به دست آمد. بیشترین درصد ظهور حشرات کامل (‮‭89/9 0/67‬ درصد) در رژیم غذایی شمارهی 1 به دست آمد که اختلاف آن با رژیم غذایی شمارهی 2 معنیدار نبود. طولانیترین دورهی لاروی (‮‭7/54 0/11‬ روز)، کمترین درصد زندهمانی لاروها (‮‭60 1/3‬ درصد)، کمترین درصد ظهور حشرات کامل (‮‭79/84 0/85‬ درصد) متعلق به رژیم غذایی شماره 3 بود. نتایج مربوط به تاثیر رژیمهای غذایی حشرات کامل نشان دادند که مگسهایی که در دورهی لاروی از رژیمهای غذایی حاوی سبوس یا جوانهی گندم به علاوهی مخمر آبجو و در دورهی حشرهی کامل از مخلوط مخمر+شکر تغذیه نموده بودند از بیشترین طول دورهی تخمریزی (‮‭23/75 0/85‬روز)، بیشترین میانگین زادآوری (‮‭115/16 5/9‬ عدد تخم به ازای هر فرد ماده در طول عمر) و بیشترین درصد تفریخ تخم (‮‭78/1 2/64‬ درصد) برخوردار بودند. به عنوان یک نتیجهگیری کلی، استفاده از رژیمهای غذایی بر پایهی جوانه یا سبوس گندم برای پرورش انبوه لاروها و مخلوط مخمر+ شکر به منظور تغذیهی حشرات کامل مگس میوهی مدیترانهای توصیه میشود. واژه نامه: مگس میوهی مدیترانهای، ،‭Ceratitis capitata ‬رژیم غذایی مصنوعی، نشوونما، تولیدمثل