رمزنگاری در دورۀ قاجار؛ گذر از رمزنگاری سنتی به رمزنگاری نوین

Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 375

This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HPH-29-24_007

تاریخ نمایه سازی: 5 آذر 1399

Abstract:

از زمان‌‌های دور برای ارسال پیغام‌‌های محرمانه بین جوامع بشری، ارتباطات رمزی وجود داشته است. در تاریخ ایران نیز رمزنویسان از اقلام رمزی زیادی استفاده کرده‌اند. بعد از پدیدآمدن تلگراف، اقلام رمزی قدیمی کنار گذاشته و اقلام جدیدی اختراع شد و در مکاتبات و گزارش‌‌های محرمانه به کار رفت. در این پژوهش با بهره‌‌گیری از منابع کتابخانه‌‌ای و به‌خصوص کتاب‌‌های چاپ سنگی و نیز اسناد تاریخی سعی می‌‌شود به سؤال محوری چرایی از بین رفتن اقلام و خطوط سابق و چگونگی اختراع اقلام جدید از سوی رمزنگاران ایرانی و نیز تلاش آنان برای یافتن راه حلی به منظور رفع مشکلات ارتباطات رمزی از طریق کانالی امن در دورۀ قاجار، پاسخ داده شود. نتیجۀ این پژوهش نشان می‌‌دهد که در دورۀ قاجار به‌دلیل آغاز ارتباطات سیاسی و اقتصادی گسترده با دنیای غرب، آشنایی با رمزنگاری مدرن غربی‌‌ها و نیز پی‌بردن به سادگی و مشکلات استفاده از رمزنویسی سنتی، نیاز به استفاده از رمزنگاری پیشرفته در ارتباطات رمزی و به‌خصوص در تلگراف‌‌ها احساس شد. بنابراین عده‌‌ای از رمزشناسان ایرانی در این راستا اقلام رمزی جدیدی پدید آوردند که برای ارسال پیغام‌‌های رمزی داخلی و خارجی از اطمینان لازم برخوردار بود.

Authors

صمد کاوسی رکعتی

کارشناس ارشد، کارشناس اسناد تاریخی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • کتاب‌شناخت ...
  • اسناد ...
  • سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران(ساکما)، اسناد شمارۀ 31098/310، 39717/240، ...
  • _____________، پایگاه فارس، سند شمارۀ 1123/293/98. ...
  • نسخ چاپ سنگی ...
  • فانی تبریزی، اسماعیل‌بن‌محمدصادق (1300 ق) بدایع‌‌العلوم کنزالرموز فی علم‌‌الفنون، سازمان ...
  • مازندرانی، محمودبن‌یوسف(مفتاح الملک) (1313 ق) کشف الاسرار، سازمان اسناد و ...
  • _______________(1319 ق) ناسخ الرموز و رمز محمودی، سازمان اسناد و ...
  • ــــــــــــــــــــــــ (1320قمری) مفتاح الرموز، چاپ سنگی، سازمان اسناد و کتابخانه ...
  • محمدمؤمن‌بن‌محمدزمان(حکیم مومن) (1290ق) تحفة المومنین، سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی، ...
  • مستشارالدوله، یوسف‌بن‌کاظم (بی‌تا) رمز یوسفی، چاپ سنگی، سازمان اسناد و ...
  • نراقی، ملااحمد (1308 ق) خزائن، چاپ سنگی، سازمان اسناد و ...
  • کتاب‌‌ها ...
  • ابن ندیم، محمدبن‌اسحاق (1381) الفهرست، مترجم و محقق: محمدرضا تجدد، ...
  • اسماعیل‌‌پور، جمشید (1389) آلبوم خط و نشانه‌‌های باستان، تبریز: احرار. ...
  • شیخ‌‌زادگان، جواد (1389) رمزشناسی مقدماتی، تهران: پژوهشکدۀ پردازش هوشمند علائم. ...
  • شیری، مینا (1393) مقدمه‌‌ای بر رمزنگاری: از رمزنگاری کلاسیک تا ...
  • صفری ممقانی، عیسی(1396) حروف رمزی در فرهنگ و تمدن ایران، ...
  • کشوری، ارسلان (1384) کله‌سر، چاپ2، تهران: جهان‌‌تاب. ...
  • محمودی، نرگس (1389) رمزنویسی و گویش‌های رمزی، تهران: خیام آزمون، ...
  • مرتنس، بران (1394) قوانین السفرا(رساله‌‌ای در باب آداب دیپلماسی زمانۀ ...
  • ملکان سرشت، محمد (1381) طالع بینی آریایی، تهران: نذیر. ...
  • مقالات ...
  • ذاکری، مصطفی(1388) «ابداع خطوط رمزی در فرهنگ اسلامی و ایرانی»، ...
  • عالم‌‌زاده، هادی(1390)، «رمزنگاری در نامه‌‌ها» در صبح الأعشی فی صناعة ...
  • کسایی، سیدعلی(1387) «خط شجری»، آینۀ میراث، شمارۀ 42، پاییز ...
  •  محمدی فشارکی، محسن و مریم شیرانی (1390) «خط معما؛ پژوهش ...
  • List of sources with English handwriting ...
  • -         (SAKMA), 310/31098; 240/39717; 240/75647; 295/7425; 293/7320; 29/54923 ...
  • -         (SAKMA), Fars Station, 98/293/1123. ...
  • Manuscripts [In Persian] ...
  • -         Fānī Tabrīzī, Esmāīl b. Moḥammad Ṣādiq (1300), Badāyi‘ al-‘Olūm ...
  • -         Māzandarānī, Maḥmūd b. Yūsif (Miftāḥ al-Molk) (1313), Kašf al-Asrār, ...
  • -         Māzandarānī, Maḥmūd b. Yūsif (Miftāḥ al-Molk) (1320), Miftāḥ al-Romūz, ...
  • -         Māzandarānī, Maḥmūd b. Yūsif (Miftāḥ al-Molk) (1319), Nāsiḵ al-Romūz ...
  • -         Moḥammad Momin b. Moḥammd b. Moḥammad Zamān (Ḥakīm Momin) ...
  • -         Mostašār al-Dolla, Yūsif b. Kāẓim, Ramz-e Yūsifī, Litographed, SAKMA, ...
  • -         Narāqī, Mollā Aḥmad (1308), ḵazāīn, Litografed, SAKMA, 6-26436. ...
  • -         Esmāīlpūr, ĵamšīd (1389 Š.), Ālbum-e ḵaṭ va Nišānahā-ye Bāstān, ...
  • -         Ibn Nadīm, Moḥammad b. Esḥāq (1381 Š.), Al-Fihrist, Translated ...
  • -         Kišvarī, Arsalān (1384 Š.), Kala Sar, Tehran: ĵahāntāb.[In Persian] ...
  • -         Maḥmūdī, Nargis (1389 Š.), Ramznivisī va Gūyišhā-ye Ramzī, Tehran: ...
  • -         Malikān Sirišt, Moḥammad (1381 Š.), Ṭāli‘bīnī-e Āryāīī, Tehran: Naḏīr. ...
  • -         Ṣafarī Mamqānī, ‘Īsā (1396 Š.), Ḥorūf-e Ramzī ddar Farhang, ...
  • -         Šaiḵzādigān, ĵavād (1389 Š.), Ramzšināsī-ye Moqadamātī, Tehran: Peĵūhiškada-ye Pardāziš-e ...
  • -         Šīrī, Mīnā (1393 Š.), Moqadamaīī bar Ramznigārī: Az Ramznigārī-ye ...
  • -         Ālimzāda, Hādī (1390 Š.), “Ramznigārī dar Nāmahā”, dar Ṣobh ...
  • -         Ḏākirī, Moṣṭafā (1388 Š.), “Ebdā‘-e ḵoṭūṭ-e Ramzī dar Farhang-e ...
  • -         Kasāīī, Sayyed ‘Alī (1387 Š.), “ḵaṭ-e Šaĵarī”, Āīīna-ye Mīrāṯ, ...
  • -         Mirtins, Brān (1394 Š.), Qavānīn al-Sofarā (Risāla dar Bāb-e ...
  • -         Moḥammadī Fišārakī, Moḥsin; Šīrānī, Maryam (1390 Š.), “ḵaṯ Mo‘amā; ...
  • نمایش کامل مراجع