بررسی تأثیر القای هیجان بر یادآوری کلمات همخوان با هیجان در دانشجویان

در اکثر نظریه های شناختی اعتقاد بر این است که سوگیری حافظه در پردازش اطلاعات و تداوم اختلالات هیجانی نقش مهمی ایفا می کند. در دیدگاه های مختلف نوروساینس و روانشناسی بالینی؛ نشان داده شده است که شرایط خلقی بر کارکرد حافظه صریح، ضمنی، حافظه بازشناسی و یادآوری تأثیرگذار است. شناخت، هیجان و تاثیرات متقابل آنها بر روی حافظه از موضوعات مهمی است که در سال های اخیر تحقیقات زیادی را به سوی خود جلب کرده است به همین منظور در این پژوهش به بررسی اثر خلق بر حافظه از طریق القای هیجان(مثبت و منفی) بر یادآوری نوع کلمات (مثبت و منفی) در دانشجویان پرداخته شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه قم در سال تحصیلی 97-98 بودند. به منظور رعایت اصول اخلاقی، همۀ شرکت کنندگان، فرم رضایت آگاهانه جهت شرکت در طرح پژوهشی تکمیل نمودند. روش نمونه گیری پژوهش در دسترس بود که در نهایت 20 نفر از دانشجویان پسر و دختر به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. ابزار مورد استفاده عبارت بود از موسیقی غمگین وشاد و لیست کلمات مثبت و منفی که هر دو از مؤثرترین روش ها برای بررسی اثر خلق بر حافظه می باشند استفاده شد. به منظور جلوگیری از اثر تمرین، از طرح موازنه سازی استفاده کردیم و هر سطح متغیر را برای آزمودنی های در هر دو گروه مختلف به طور چرخشی ارائه کردیم.تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و با استفاده از نرم افزار spss20 انجام شد. یافته های این پژوهش برای یادآوری کلی، یادآوری کلمات مثبت و منفی با توجه به جنسیت شرکت کنندگان در پژوهش به ترتیب با سطوح معناداری 0/1، 0/2، 0/2 کنندگان در پژوهش به ترتیب با سطوح معناداری جنسیت معنادار نشد. اما در متغیر هیجان القا شده هم در یادآوری کلی و هم یادآوری کلمات مثبت و منفی، به ترتیب با سطوح معناداری 0/008، 0/001، 0/001 تفاوت معنادار بود. نتایج پژوهش نشان داد که افراد بر اساس حالت هیجانی خود مثل خوشحالی یا غمگینی اطلاعات دریافتی را به صورت متفاوتی پردازش، رمزگردانی و بازیابی می کنند. بنابراین، دستکاری هیجانات باعث تغییر ارزیابی ها و شناخت می شود. نتایج این پژوهش اثر مستقیم عامل هیجان برتفاوت های موجود دریادآوری واژه ها را نشان می دهد. با توجه به نتایج این پژوهش ضرورت دارد در اختلالات خلقی که یادآوری خاطرات منفی در افزایش شدت بیماری نقش موثری دارد با کنترل و یا کاهش هیجانات منفی و افزایش هیجانات مثبت می توان به روند بهبودی این افراد کمک نمود.

Keywords:

هیجان , یادآوری , هیجان مثبت , هیجان منفی , دانشجویان