ساخت و رواسازی مقیاس سنجش تفکر انتقادی مدیران

سابقه و هدف: "تفکر‌انتقادی" مفهومی با کارکردهای بسیار پیچیده است که نحوه تعامل فکری و اجتماعی میان افراد و حوزه‌های مختلف در محیط اداری را مورد توجه قرار می‌دهد. هدف کلی مقاله حاضر، ساخت و اعتبار سازی مقیاس تفکر انتقادی است که قابلیت پیاده‌سازی و عملیاتی شدن را در مطالعه‌های میدانی فراهم آورد.مواد و روش ها : این پژوهش از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش توصیفی از نوع پیمایشی است. در این راستا با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای متون علمی و نظر صاحب نظران و مدیران، مباحث تفکر انتقادی مورد بررسی قرار گرفت، که در نهایت پرسش‌نامه محقق ساخته تفکر‌‌انتقادی به منظور کسب روایی و پایایی لازم توسط خبرگان تکمیل شد. ضریب پایایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 838/0 محاسبه گردید.یافته ها: تحلیل عاملی گویه‌های تفکر انتقادی بیانگر آن بود که 896/98 درصد واریانس مورد نظر توسط مولفه‌های این پرسش‌‌نامه تبیین شدو پس از یک بار چرخش عوامل از نوع واریمکس، همبستگی میان هر گویه با هر مولفه در بهترین حالت مشخص شد و بر اساس آن چهارده مولفه‌ی، آگاهی، استنباط، عقلانیت ارتباطی، گشوده‌ذهنی، پرسشگری، ارزیابی انتقادی، تجزیه و تحلیل، خود‌تنظیمی، انعطاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیری، نقد‌سازنده، استدلال، آزاد‌اندیشی، قضاوت و استنتاج به عنوان مولفه‌های تفکر‌انتقادی استخراج گردید.استنتاج: با توجه به یافته‌های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که تفکر انتقادی مفهومی چند وجهی و دارای ابعاد و مولفه‌های های بسیاری است. بنابراین نمی توان آن را با ابعاد و مولفه های خاص و محدود مورد مطالعه و بررسی قرار داد.

Keywords:

تفکر انتقادی , روایی , پایایی , تحلیل عاملی