بازشناسی مولفه‌های فرهنگ دفاعی و قدرت ملی در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)

هدف این تحقیق در زمینه مطالعات راهبردی و با هدف شناسایی و رتبه‌بندی مولفه‌های فرهنگ دفاعی و قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران از منظر مقام معظم رهبری انجام شده است. از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، کمی و کیفی به روش توصیفی- پیمایشی است. تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها به روش تحلیل ماتریس و فرایند تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از AHP انجام شده است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در بخش مطالعات نظری شامل بیانات مقام معظم رهبری، کتاب‌‌ها، مقاله‌ها، رساله‌ها و منابع علمی مرتبط با موضوع تحقیق و در بخش میدانی شامل: مصاحبه کیفی با خبرگان و ابزار مشاهده است. جامعه آماری شامل خبرگان قدرت ملی، فرهنگ دفاعی، علوم سیاسی و مطالعات راهبردی با حجم نمونه ۱۵ نفر با نمونه‌گیری به روش گلوله برفی است. تجزیه‌وتحلیل یافته‌‌ها نشان می‌‌دهد فرهنگ دفاعی و قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران از جنبه ساختاری و مادی شامل هفت مولفه عزم ملی و عزتمندی ملت، توان دفاعی، اقتدار اقتصادی، وسعت و موقعیت ژئوپلیتیک، تنوع جمعیتی و قومیتی، پیشرفت علمی، انرژی و ذخایر طبیعی است. همچنین از جنبه محتوایی و معنوی شامل شش مولفه تقویت روحیه ملی، مشارکت مردمی، خوداتکایی و نگاه به درون، اعتمادبه‌نفس، فرهنگ جهاد و شهادت‌طلبی، بصیرت و دشمن‌شناسی است. مولفه‌‌های فرهنگ دفاعی موثر بر استحکام قدرت ملی از منظر مقام معظم رهبری چارچوبی را شامل می‌شود که ظرفیت‌های فکری، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در آن نهفته است و براساس نتایج به‌دست آمده، مولفه‌های پیشرفت علمی و بصیرت و دشمن‌شناسی دارای اهمیت بیشتری هستند.

Keywords:

فرهنگ دفاعی , قدرت ملی , ‌‌ هویت فرهنگی , مقام معظم رهبری