تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده بر رفتار شیردهی زنان باردار شهر فسا

سابقه و هدف: با توجه به اهمیت تغذیه با شیر مادر و نقش عواملی چون نگرش و هنجارهای انتزاعی بر رفتار مادران و نیز میزان پایین تغذیه انحصاری با شیر مادر، پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده بر رفتار شیردهی در زنان باردار شهر فسا انجام شد. مواد و روش‌‌ها: این پژوهش نیمه‌تجربی در سال 1396 بر روی 100 نفر از زنان باردار در سن بارداری 30 تا 34 هفته (50 نفر در گروه آزمون و 50 نفر در گروه کنترل) که به‌‌صورت تصادفی ساده از بین مراجعین مراکز بهداشتی- درمانی شهر فسا انتخاب شده بودند انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل: پرسش‌نامه مشتمل بر اطلاعات جمعیت‌شناختی، سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده و چک‌لیست بررسی تغذیه با شیر مادر بود. مداخله آموزشی به‌صورت 3 جلسه آموزشی 55 تا 60 دقیقه‌ای برای گروه آزمون برگزار گردید و رفتار شیردهی مادران قبل از آموزش و 40 روز پس از زایمان در هر دو گروه ارزیابی شد. لازم به ذکر است که اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار 22 ‌SPSS و به‌کارگیری آزمون‌های کای اسکوئر، تی ‌مستقل و تی‌ زوجی تحلیل گردیدند. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که قبل از مداخله آموزشی اختلاف معنا‌داری بین دو گروه از نظر سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده وجود ندارد (0.208=P)؛ اما پس از مداخله آموزشی در گروه آزمون تمام سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده از جمله قصد و رفتار شیردهی بهبود یافته است (0.001=P). نتیجه‌گیری: براساس نتایج مشاهده شد که تغییر نگرش مادر نسبت به شیردهی با برنامه‌های آموزشی مناسب، حمایت شبکه‌های اجتماعی و وجود شرایط مناسب برای تغذیه با شیر مادر در جامعه از عوامل مؤثر در شیردهی موفق مادران در سه ماه اول پس از زایمان محسوب می‌شوند.

Keywords:

Breastfeeding Behavior , Exclusive Breastfeeding , Theory of Planned Behavior , تغذیه انحصاری با شیر مادر , رفتار شیردهی , نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده