کاربرد ظن در قرآن کریم: تأملی حول اقوال مفسران در تفسیر "ظن" به یقین
Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 310
This Paper With 26 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PAVAH-6-1_006
تاریخ نمایه سازی: 19 اسفند 1399
Abstract:
گمان و یقین دو مفهوم متضاد هستند که در قرآن، هرکدام با الفاظ مستقل آمدهاند؛ ولی لغتشناسان و مفسران بسیاری واژه ظن را دارای دو معنای متضاد شک و یقین دانستهاند. بسیاری از متکلمان و مفسران باورمندند که عقیده باید یقینی باشد و ظن در مسائل اعتقادی معتبر نیست و درنتیجه آیاتی که ظن به مسائل اعتقادی را مطرح کرده است حمل بر یقین کرده یا به تأویل بردهاند و واژه ظن را از واژگان اضداد دانستهاند که دارای دو معنای ظن و یقین است. این پژوهش با بررسی کاربردهای واژه ظن در نزد عرب و در قرآن کریم و با توجه به قرائن درونی و بیرونی آیات دارای واژه ظن و اقوال مفسران ذیل هر آیه، به مطالعه و بررسی جهانبینی قرآن در مورد ظن پرداخته است؛ همچنین بررسی میکند که آیا این واژه در دو معنای متضاد گمان و یقین بهکاررفته است یا بازگشت تمام کاربردهای قرآنی آن به معنای اصلی ظن، یعنی گمان است. افزون بر این، در این پژوهش آشکار میشود که کاربردهای واژه ظن در نزد عرب و در قرآن کریم قرینهای بر حمل ظن بر یقین - در آیاتی که مفسران به معنای یقین تفسیر کردهاند - به دست نمیدهد و حمل آیات بر معنای غالب ظن، یعنی گمان در منطق قرآن، مانعی ندارد و چهبسا مطابق اصل ظهور و علم و حکمت باریتعالی است.
Keywords:
Authors
مریم ساجدی
کارشناس ارشد معارف قرآن، دانشگاه مفید، قم، ایران.