شاهنامه، شالوده ی تاریخ ایران کهن

شاهنامه به عنوان یک شاهکار جهانی در زمانها و سرزمینهای گوناگون، نگاه اندیشمندان، منتقدان و پژوهشگران را به سوی خود کشیده است. گروهی یک سره از سنجه های ادبی، کنار گرفته و تنها با نگاه تاریخ شناسانه به ارزیابی شاهنامه پرداخته؛ آگاهانه یا ناآگاهانه در پی کاستن ارج آن بوده و به باریکه های ادبی آن ره نیافته اند. شوربختانه در ارزیابی این گونه نگرش نسختهی تاریخی به شاهنامه، تاکنون گام چندانی بر نداشته اند. از این روی، نگارنده در این جستار با بهره گیری از سه پدیده ی نام و نسب پادشاهان ساسانی، جانشین هر یک از ایشان و شمار سالهای شاهنشاهی هر کدام به این پرسشها پرداخته که چگونه میتوان جایگاه روزگار تاریخی شاهنامه را ارزیابی کرد؟ و گفتنی های تاریخی این کتاب تا چه اندازهای پذیرفتنی است؟ سپس با تحلیل نشان داده است که این دست گفته های شاهنامه، چنان جایگاهی دارد که سزاوار است، کتابهای تاریخی نگارش یافته درباره ی ایران پیش از اسلام، بر پایه ی شاهنامه، نقد و ارزشگذاری شوند.

Keywords:

فردوسی , شاهنامه , نقد , جایگاه تاریخی