اهمیت گفتمان "اصلاح طلبی دینی و وحدت اسلامی" در دوره استعمار فرانسه 1375-1298/1956 ق، در تونس

یکی از مهم ترین پدیده هایی که در دهه های اخیر در جهان اسلام نمود پیدا کرده است، جریان بیداری اسلامی است. بی تردید این جریان نوین، ریشه در گفتمان اصلاح طلبی دینی داشته است که با تلاش ها و اقدامات سیدجمال الدین اسدآبادی 1897-1837 م/ 1314-1252 ق و شاگردانش آغاز شد. تونس از جمله کشورهای مغرب عربی نیز از این تحولات بی نصیب نماند و نفوذ جریان اصلاح طلبی به این کشور سرآغاز تحولات مهمی شد که در دهه های اخیر قابل مشاهده است و آن آغاز جریان بهار عربی از تونس و تبدیل شدن این کشور به الگو در منطقه است. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که چه عوامل و زمینه هایی در نفوذ و گسترش " گفتمان اصلاح طلبی دینی و وحدت عربی-اسلامی" در تونس مؤثر بوده اند و نقش علما و متفکران تونس در پیشبرد این گفتمان چه بوده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که تعاملات و مناسبات فرهنگی میان علماء تونس و مصر و نیز نقش جامع اعظم زیتونه و علماء آن از جمله مهم ترین عوامل رشد این گفتمان بود و گسترش این جریان در تونس طی دوره استعمار فرانسه 1956-1881م/ 1375-1298 ق نقش مؤثری در حفظ همبستگی و مقابله با استعمار خارجی و استبداد داخلی داشت. نگارنده با روشی توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر مهم ترین منابع و اسناد مربوط به دوره مورد مطالعه به تبیین مسئله اصلی پژوهش پرداخته است.

Keywords:

تونس , استعمار فرانسه , اصلاح طلبی دینی , وحدت عربی-اسلامی.