ساخت فرهنگی- اجتماعی نهاد ازدواج در دوره قاجار (تحلیلی از فرآیند و الگوی ازدواج)
Publish place: Journal of Social and Economic History، Vol: 9، Issue: 1
Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 282
This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSEH-9-1_001
تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400
Abstract:
جامعه عصر قاجار نزدیکترین دوره تاریخی به دوره معاصر برای فهم پیرنگها و فرمهای اجتماعی کهن جامعه ایران است. خانواده به جهت دیرپایی تاریخی و نقش محوریاش در ساختن جامعه، مناسبترین گزینه برای شناخت فرمهای اجتماعی دوره سنت است. ازدواج یا همسرگزینی، نخستین و مهمترین چارچوب سازنده خانواده است. اینکه چه انواعی از همسرگزینی در دوره قاجار وجود داشته و هر کدام چه کارکردی را دارا بودهاند؟و معانی فرهنگی هر یک از این انواع و آئینهای زناشویی دوره قاجار چه بوده است؟ را از طریق روش مطالعه اسنادی و تحلیل تاریخی مورد بحث قرار داده ایم. دستاورد کلی بحث نشان می دهد که همسرگزینی مبتنی بر نظام خویشاوندسالاری بوده است و فردیت نقش کمرنگی در آن ایفا میکرده است. شکل غالب همسرگزینی را تکهمسری، چندهمسری، ازدواج دائم و موقت با محوریت مرد تشکیل می داد و هر یک از انواع یاد شده، به تولید و بازتولید «خانواده گسترده» میانجامید. همسانگزینی طبقاتی-فرهنگی بر گونههای مختلف ازدواج غلبه داشته است. دین و شریعت بستر حقوقی و ضامن بقای خانواده گسترده بوده است. آئینها و مناسک مراسم ازدواج، بازتاب چیرگی فرهنگ جمعگرایانه بر فرهنگ فردگرایانه بوده و ساخت اجتماعی ازدواج در عصر قاجار، صورتی«زیستی-طبیعی» داشته است.
Keywords:
Authors
محمد امیر احمدزاده
استادیار پژوهشکده تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
محمد نیازی
دانشجوی دکتری تاریخ ,پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.