بررسی اختلافهای مرزی ایران و افغانستان(مورد مطالعه: رودخانه هیرمند)

امروزه مسئله آب به یک چالش بسیار حساس و تعیین کننده تبدیل شده است؛ تا جایی که مسائل سیاسی و حتی عملیات نظامی را به دنبال داشته است و در آینده نیز منشا مناقشات بینالمللی اغلب کشورها خواهد بود. در این رابطه چالشهای مربوط به رودخانه هیرمند نیز سالهاست که در مرکز مناقشات بین ایران و افغانستان قرار دارد؛ به طوری که اجرایی نشدن معاهده هیرمند و حل نشدن اختلافهای دو کشور در این خصوص پیامدهای منفی زیادی در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و به ویژه اقتصادی و محیط زیست در شرق کشور در پی داشته است. مرزهای بینالمللی ایران و افغانستان را در بخشی از سیستان، رود هیرمند تشکیل میدهد. این مرز سالهای زیادی است که مورد پذیرش دو همسایه قرار گرفته است؛ اما اختلافهای زیادی بر سر چگونگی تقسیم آب هیرمند و دیگر حقوق مربوط به این رودخانه که از کوههای بابا در هندوکش سرچشمه میگیرد و پس از طی ۱۱۰۰ کیلومتر به دریاچه هامون در سیستان میریزد، هنوز بحثانگیز است. هدف کلی این تحقیق بررسی اختلافهای مرزی بین ایران و افغانستان بر سر رودخانه هیرمند است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است که در آن از مشاهدههای مطالعات کتابخانهای و میدانی استفاده شده است. در پایان راهکارهایی جهت حلوفصل اختلاف دو کشور در خصوص مسئله آب هیرمند با محوریت معاهده هیرمند ارائه شده است.

Keywords:

اختلاف مرزی , ایران , افغانستان , رود هیرمند , معاهده هیرمند