فضای مجازی، بستری برای پژوهش کیفی در حرفههای یاورانه: قابلیتها و محدودیتها

یکی از مشکلات پژوهشگران دانشجو دشواری یافتن نمونه، هماهنگ کردن مکان و زمان مناسب برای انجام پژوهش است. استفاده از شبکههای پیامرسان فوری و کامپیوتر به محققان این امکان را میدهد که به مراجعان بالقوه، دسترسی راحتتری پیدا کنند و از این طریق محدودیتهای مکانی و زمانی را حذف میکند. هدف از پژوهش حاضر بررسی قابلیتها و محدودیتهای پژوهش در فضای مجازی است. روش این پژوهش کیفی و نمونه آن نه نفر از دانشجویانی است که کار پژوهش پایان نامه خود را با کمک فضای مجازی انجام دادهاند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته و تجزیه و تحلیل دادهها به روش تحلیل مضمون انجام شد. قابلیت های فضای مجازی برای کار پژوهشی شامل "دسترسی و راحتی"، "انعطافپذیری"، "گمنامی"، "فرصتهای درمانبخش"، "فرصت پشتیبانی و نظارت استاد" و "قابلیتهای فراشناختی" می شود. همچنین محدودیتهای پژوهش در فضای مجازی مربوط به "ثبت و مستند سازی"، "فقدان قدرت کنترل"، "فقدان نشانههای تماس حضوری"، "دغدغههای اخلاقی" و "کند بودن فرایند" است. بنابراین ویژگی نوشتاری بودن از یک طرف به دلیل ایجاد قابلیتهای فراشناختی مزیتی عمده و از طرف دیگر به دلیل فقدان نشانههای فرازبانی چالشی جدی به حساب میآید. لذا بهترین اقدام، انجام پژوهش به شیوهای ترکیبی است که هر دو مزیت را دربرگیرد.

Keywords:

پیامرسان فوری , پژوهش , برخط , مصاحبه کیفی , دسترسی