مقدمه: آمارهای سراسر جهان از جمله ایران گویای افزایش میزان مصرف قلیان در زنان نسبت به مردان می باشند، علاوه براین خطراتناشی از مصرف قلیان نیز می تواند قابل توجه تر از سیگار باشد و عوارض آن در زنان بیشتر از مردان است. تحقیق حاضر در جواب به اینسوال که اهداف تغییر ترک قلیان در زنان کدامند طراحی گردید.متد. تحقیق حاضر بخش از یک مطالعهی بزرگتر و نخستین مطالعه ای است که بصورت سیستماتیک از ۲۰۱۸September ۲۳ تا۲۰۱۹September ۲۶ با بهره گیری از دو گام نخست نقشه نگاری مداخله که شامل ارزیابی نیاز ها و ماتریس اهداف تغییر بود درجنوب ایران، استان هرمزگان، شهر بندرعباس در میان زنان حرفه ای مصرف کننده ی قلیان انجام شد. جهت شناخت هر چه بیشتر مسئلهمصرف قلیان در میان زنان، عوامل رفتاری و محیطی مرتبط با مصرف/ ترک قلیان و تعیین کننده ها یا علل ریشه ای این عوامل از طریقsystematic review و یک local qualitative study استخراج شد . بر اساس ادراک حاصله، پیامدهای مورد انتظار از برنامهآموزشی مرتبط با ترک قلیان مشخص شد. از آنجایی که تحقق این پیامدها، مستلزم تغییر در ابعاد رفتاری و محیطی است، در گام بعدی،اهداف تغییر ترک قلیان مشخص شد.نتایج: بر اساس نتایج تحقیق حاضر چهار عامل رفتاری موثر در خصوص مسئله عوارض ناشی از استعمال قلیان بر کیفیت زندگی شامل ، استعمالقلیان توسط فرد، معاشرت با دوستان قلیانی، رفت و آمد در محیطهای وسوسه انگیز و آلوده و وابستگی جسمی- روانی به قلیان (عادت) و ۴ عامل محیطی موثر در سطوح مختلف اکولوژی فردی، بین فردی، سازمانی، اجتماعی و سیاسی که به ترتیب شامل توصیه و انگیزه ترکاز سوی اشخاص مهم، دانش و مهارت ضعیف مراقبین سلامت، از بین رفتن قبح قلیان در جامعه و عدم وجود قوانین موثر بود استخراجگردید. دانش، آگاهی، نرم های اجتماعی، انگیزش به پیروی، مهارت و خودکارآمدی، عادت ، دانش ضعیف مراقبین سلامت و اعتقاداتسیاست گذاران از جمله تعیین کنند های موثر در ترک قلیان بود. نتیجه گیری: بکار گیری روش سیستماتیک، مبتنی بر شواهد و مشارکت محور که بر پایه نیازسنجی دقیق گروه هدف است احتمالا خواهد توانست اهداف تغییر مرتبط و هدفمندتری را در راستای ترک قلیان پیشنهاد دهد، به گونه ای که بتوان با مداخله بر روی اهداف تغییر فوق در مقایسه با مداخلات از پیش تعیین شده شانس ترک قلیان در زنان را افزایش داد.