غلبه تیپ مذهبی مزور، نمودی از فهم ناروا از دین در رمان اجتماعی (با تامل در نمونههای برجسته)
Publish Year: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 389
This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PERLIT-68-232_007
تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400
Abstract:
رمانهای اجتماعی پس از مشروطه، محصول جامعه دوره گذر از سنت به تجدد و میل به رهایی مطلق از سنتهای گذشته بود. در غالب این رمانها دین به عنوان شالوده سنن گذشته، آماج بیشترین انتقادها قرار گرفت. رماننویسان این دوره در پی آن بودند که فرد را در جامعه، نزدیک به آنچه در عالم واقع اتفاق میافتد، به تصویر بکشند؛ اقتضای واقعگرایی ارائه تصویری است که خوبیها و هنجارها را نیز در کنار نارواییها و پلشتیها بنمایاند. مسئله این است که نویسندگان در تصویری که از طیف مذهبی جامعه در قالب داستان بازنمودهاند، صرفا بر روی بخشی از این طیف، یعنی شخصیتهای منفی و متظاهر تمرکز کرده و عملا خصوصیات آنها را به دیگر تیپهای مذهبی تعمیم دادهاند. آنها در این بین تیپ مذهبی دیندار راستین را تقریبا نادیده انگاشتهاند. در قریب به اتفاق مواردی که شخصیتی مذهبی در رمانهای اجتماعی حضور دارد، کانون تمرکز، رفتارهای منفی، گناهآلود و ریاکارانه اوست؛ از این رهگذر آثار مذکور غالبا از نوعی پیشداوری نسبت به مذهب رنج میبرد. به نظر میرسد، در پدیدآمدن چنین ذهنیتی تاثیر نوع نگاه غربی به دین ـ در مفهوم کلیسای خردگریز و علمستیز قرون وسطاییـ که دین را در هیئتی منفور و تیره میدید، نمیتواند بیتاثیر باشد؛ نگارنده با مطالعه آثار داستاننویسان بزرگ نیمه نخست سده حاضر، تیپهای مذهبی شاخص را انتخاب کرده و در قالب چهار تیپ روحانی، مذهبی غیر روحانی، زنان مذهبی و تیپهای غیر مذهبی متظاهر به مذهب، به صورت تحلیلی بررسی کرده است. بررسی مولفههای شخصیتی تیپهای مذکور نشان داد که نگاه منفی به تیپهای مذهبی و تعمیم صفات تیپ مذهبی ریاکار گناهآلود به دیگر طیفهای مذهبی، تقریبا در همه داستانهای این دوره، با اندکی تفاوت در شدت و ضعف، یک امر شایع است.
Keywords:
Authors
محمدرضا عابدی
استادیار دانشگاه تبریز
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :