کیخسرو اژدهاکش

بزرگ ترین کردار داستان­های حماسی- اساطیری، اژدهاکشی است. در روایت­های ملی- پهلوانی ایران غیر از یلان سیستان شماری از شاهان نیز با اژدها، موجودات اژدهافش یا اژدهایان پیکرگردانیده می­ستیزند و آنها را می­کشند یا در بند می­کنند. کیخسرو کیانی هم یکی از این شهریاران است که در مآخذ معروف و روایات متداول درباره او، به اژدها اوژنی شناخته شده نیست اما داستان رویارویی وی با اژدها روایت اصیل و کهنی است که پیشینه آن احتمالا به منابع ایران پیش از اسلام می­رسد و دو گزارش متفاوت از آن در منابع عربی و فارسی بازمانده است. گزارش نخست در سنی ملوک­الارض و الانبیای حمزه اصفهانی و سپس همایون­نامه زجاجی و تاریخ گزیده و نزهت­القلوب مستوفی است که در آن کیخسرو اژدهایی را در کوه کوشید مابین فارس و اصفهان می­کشد و دیگری، روایت واحد تاریخ قم که این پادشاه برای دفع زیانکاری اژدها به منطقه قم می­آید و اژدها از دست او می­­گریزد. داستان اژدهاکشی کیخسرو به دلیل نیامدن در متون مهم و تاثیرگذاری چون شاهنامه و تاریخ طبری و نیز برجسته­تر بودن وجه قدسی و معنوی این شاه نسبت به جنبه پهلوانی و جنگاوری او، ناشناخته و به­دور از توجه مانده است.

Keywords:

خاقانی شروانی , دیوان خاقانی شروانی , آذربایجان , فرهنگ و زبان ترکی , تاثیرپذیری