بررسی امکان به کارگیری فنون داده- ستانده در برنامه ریزی اجتماعی

جدول داده- ستانده معمولا روابط متقابل کالاها و خدمات را به صورت یک ماتریس جبری همراه با واحدهای متعارف (پولی) نشان می دهد. حرکتهای متقابل کالاها و خدمات تحت عنوان نظام تولیدی، بدنه اصلی جدول داده- ستانده را تشکیل می دهد. از آنجا که متغیرهای مالی، از قبیل سرمایه گذاری و پس انداز و نهادهای مربوط به آنها و همچنین روابط متقابل آنها، خارج از قلمرو جدول داده- ستانده قرار می گیرند، پیوندهای متقابل آنها با نظام تولیدی توسط جدول دیگری، با عنوان ماتریس حسابداری اجتماعی که ترکیبی است از نظام تولیدی و نظام مالی تکمیل گردید. ولی جدول مذکور، همانند جدول داده- ستانده نمی تواند حرکت متقابل جمعیت با واحدهای غیرمتعارف آن، از قبیل نفر، دانشجو، دانش آموز و مانند اینها را در نظر بگیرد. از این رو، جدول مستقل دیگری تهیه و تدوین گردید که می تواند روابط متقابل جمعیت را با واحدهای غیرمتعارف به صورت کمی تبیین نماید. این جدول بعدها به ماتریس حسابداری جمعیت معروف گردید. از جدول مذکور می توان در جمعیت شناسی و سایر برنامه ریزیهای اجتماعی بهره گرفت. محور اصلی مقاله حاضر، نه فقط بررسی روابط متقابل جمعیت در کالبد تئوری جدول داده- ستانده می باشد، بلکه همچنین روش شناسیهای مقایسه ای بین جدول داده- ستانده و ماتریس حسابداری جمعیت و فرایند محاسبه چنین ماتریسی و کاربردهای آن را در برنامه ریزی اجتماعی، ارزشیابی می نماید.