الاهیات سیاسی و امر استثناء (کارل اشمیت و مساله ی حاکمیت)

کارل اشمیت با رساله دوران سازش، «الاهیات سیاسی: چهار گفتار در باب مفهوم حاکمیت»، بانی تحولی عمده در نظریه دولت و مفهوم حاکمیت در عصر جدید شد. او در این رساله با طرح مفهوم حاکمیت، معتقد است که مشخصه اصلی حاکمیت و حاکم، «تصمیم» و آن چیزی که قوام بخش و برپادارنده حاکم است، «امر استثناء» است. از این رو، الاهیات سیاسی اشمیت، دفاعیه ای است از اصل دولت مطلقه و ردیه ای است بر نظریه دولت لیبرال دموکراسی. از نظر اشمیت، لیبرالیسم سرآغاز به حاشیه رفتن مفهوم حاکمیت به مثابه موجودیتی تماما و منحصرا سیاسی است. لیبرالیسم با منتقل کردن قدرت تصمیم گیری حاکم در برپایی و اعلام وضع استثنایی به نهادهایی گفتگو محور (هم چون پارلمان)، عملا دولت را بی خاصیت و از ریخت انداخته بود. مقاله پیش رو با تمرکز بر مفهوم حاکمیت نزد فیلسوفانی هم چون ژان بدن و کلسن، به تبارشناسی و واکاوی تفسیری-تاریخی این مفهوم در الاهیات سیاسی اشمیت پرداخته و سعی کرده است تا از خلال مفهوم حاکمیت، پیوندهایش با مفاهیمی چون تصمیم، استثناء و عرفی شدگی مفاهیم نظریه مدرن دولت را نشان دهد.

Keywords:

حاکمیت , تصمیم , الاهیات سیاسی , امر استثناء , لیبرال دموکراسی , کارل اشمیت