بررسی تولید کود کمپوست ترکیبی لجن فاضلاب و زباله خانگی شهرستان قائمشهر

امروزه با گسترش روزافزون جوامع میزان تولید زباله که از خطرناک‌ترین آلاینده‌های محیط‌زیست می‌باشد افزایش پیدا کرده‌است. از سوی دیگر تصفیه‌خانه‌های فاضلاب مقادیر قابل توجهی لجن تولید می‌کنند که اگر به نحو مناسبی مدیریت نشود مشکلات زیست‌محیطی فراوانی را برای جوامع شهری به وجود می‌آورد. با توجه به اهمیت دو موضوع مطرح شده، می‌توان با ترکیب‌ کردن این دو طی فرایندی، کود ترکیبی(Co-composting) بدست آورد که مشکل زباله شهری و لجن تصفیه‌خانه را حل کند و در نهایت کود تولیدی برای مصارف کشاورزی بکار گرفته شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی فاکتورهای مؤثر در تولید کمپوست ترکیبی از قبیل نرخ هوادهی، اندازه ذرات، درصد رطوبت و فلزات سنگین در پایلوتی از جنس Plexiglas به ارتفاع m 1 و قطر cm20 انجام گرفت. در هر مرحله، از ترکیب 1:1:3 زباله به لجن به خرده چوب (جهت ایجاد تخلخل مناسب) استفاده شد. در مرحله اول که در فصل زمستان راه‌اندازی شد اندازه ذرات کمتر از mm 10، درصد رطوبت اولیه 78% و توده ثابت بود. مرحله دوم که در فصل تابستان راه‌اندازی شد نرخ هوادهی 3 برابر، رطوبت 10% نسبت به مرحله اول کاهش و اندازه ذرات تا 4 برابر مرحله اول افزایش داده‌شد. با توجه به میزان تجزیه بالا عمل زیر و رو کردن مواد هر 6- 4 روز یک‌بار انجام گرفت. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که زمان عمل‌آوری کمپوست در شرایط تابستان 4 روز کمتر از مرحله اول بوده و نرخ کاهش C/N نیز سریع‌تر از مرحله اول ثبت شد. از طرفی ترکیب زباله با لجن فاضلاب به نسبت 1:3 شرایط مناسبی جهت فرایند کمپوست می‌باشد. همچنین با افزایش ابعاد ذرات، میزان هوادهی به کمپوست افزایش یافت. میزان مواد آلی در مراحل اول و دوم به ترتیب 30% و 25 % کاهش یافت و میزان فلزات سنگین در کمپوست ترکیبی نشان داد که محصول تولیدی در حد استاندارد قرار دارد

Keywords:

کمپوست ترکیبی , لجن تصفیه‌خانه , زباله شهری , کود , نسبت کربن به نیتروژن