سیر اندیشه های معماران دوره پهلوی، کاربست تحلیل محتوا*

مطالعه تاریخ معماری، کوششی نقادانه به منظور فهم معماری است. معماری دوره پهلوی، سرآغازی برای جریان معماری مدرن ایران است. هدف این پژوهش، شناخت اندیشه­های تاثیرگذار بر دگرگونی­های ایجادشده در معماری این دوره است. تامل در پیشینه­های مطالعات معماری پهلوی موید خلاهایی نظیر عدم توجه به یافته­های محققین قبلی و تکرار برخی موضوعات ثابت است؛ لذا پژوهش حاضر سعی نموده با تحلیل تحقیقات پیشین، بتواند انسجامی بین یافته­های معماری دوره پهلوی تاکنون ایجاد نماید. روش تحقیق مورداستفاده به صورت ترکیبی از استدلال­های منطقی و تحلیل محتوا است. نتایج تحقیق موید آن است که در معماری دوره پهلوی نیز، اندیشه­های معماران به­مثابه رکن اساسی عمل می­کند و از طریق آنان می­توان نحوه­ی تغییرات شکلی و محتوایی جریان معماری پهلوی را تبیین کرد. سیر اندیشه معماران دوره پهلوی در هفت حوزه تقویت مبانی نظری معماری، تغییر آموزش معماری، نحوه­ی بهره­گیری از معماری سنت، تامین مسکن، اندیشه­های متاثر از معماران خارجی، ایجاد فضای گفت­وگو و اشتغال خلاصه می­شود. درنهایت این­که معماری دوره پهلوی اگرچه مسیری تکاملی طی نکرده است ولی نمود کالبدی اندیشه­های معماران دوران خود از غرب­گرایی مطلق (ساخت مکعب­های مدرن) تا غرب­گریزی (در آثار دیبا، سیحون) است که منجر به ایجاد سبک مدرن ملی در اواخر دوره پهلوی دوم شده است.

Keywords:

thoughts , modernization , architecture , Pahlavi era , content analysis. , سیر اندیشه ها , دوره تجدد , معماری , معماران دوره پهلوی , تحلیل محتوا