کاوشی نو در نقش یابی منطقه الفراغ در قلمرو احکام دین بر مبنای»قاعده عدم خلو واقعه از حکم«

قلمرو احکام دین بر مبنای قاعده »عدم خلو واقعه عن الحکم الشرعی« بیانگر تاثیرگذاری و هدایت دین در عرصه های گوناگون حیات بشر و نیز پاسخی متقن به جدایی دین از سیاست است. از این رو مسئله حائز اهمیت در پژوهش حاضر نقش یابی نظریه »منطقه الفراغ « در قلمرو احکام دین و حکومت اسلامی است. چرا که برخی با فرض جامعیت دین، ادعا کرده اند که در بخشی از مسائل، منطقه ای خالی از قانون وجود دارد؛که قانونگذاری در این منطقه به حکومت واگذار شده است که این نگرش با نص صریح آیات و روایات مبتنی بر جامعیت دین، منافات دارد.با کنکاش به شیوه توصیفی و تحلیلی نتایج پژوهش، حاکی از آن است که دین اسلام به عنوان دینی جامع، هیچ واقعه ای از وقایع عالم را بدون حکم شرعی رها نکرده است و از آنجا که تشکیلات اداری در حکومت اسلامی اصالت ندارد و موضوع سیاست در نگاه فقها، شاخهای از فقه است؛ از این جهت اسلام با نقش دهی به »منطقه الفراغ « در قلمرو احکام دین،کیفت و کمیت قوه مجریه را در بخش احکام متغیر به مقتضیات زمان و مصالح اجتماعی به حکومت واگذار نموده است از این رو اعتقاد به این نظریه اگرچه منافاتی با جامعیت اسلام ندارد بلکه امری است در نفی سکولاریسم و نگاه نظامند و سیستمی به اسلام و شریعت.

Keywords:

قلمرودین , جامعیت دین , منطقه الفراغ , عدم خلو واقعه